Khi trải qua các vòng tuyển dụng ở một số doanh nghiệp, bạn sẽ không khó để bắt gặp những nhà tuyển dụng chọn ứng viên thông qua hiệu ứng hào quang. Vậy hiệu ứng hào quang là gì?
Bạn đã nắm được hiệu ứng hào quang là gì chưa?
1. Hiệu ứng hào quang là gì?
1.1. Định nghĩa về hiệu ứng hào quang (Halo effect)
Hiệu ứng Halo là một xu hướng quy kết nhận thức hay còn được gọi là thiên vị nhận thức vì nó liên quan đến việc áp dụng vô căn cứ của phán đoán chung vào một đặc điểm cụ thể. Ví dụ, nếu bạn nhận thấy một người ấm áp và thân thiện, có thể bạn sẽ gán một số đặc điểm liên quan khác cho người đó mà không có bất kỳ sự chắc chằn nào cho rằng đánh giá đó là sự thật, chẳng hạn như là tính hào phóng. Hoặc ví dụ, bạn có thể thấy một người cao hoặc đẹp trai và nghĩ rằng anh ấy là người thông minh và đáng tin cậy, mặc dù không có lý do hợp lý nào để tin rằng chiều cao có thể tương quan với thông minh và trung thực.
Thuật ngữ "Halo" được sử dụng tương tự với khái niệm tôn giáo: một vòng tròn phát sáng có thể được nhìn thấy phía trên đầu của các vị thánh trong vô số bức tranh thời trung cổ và thời Phục hung, vòng tròn sáng đó gọi là hào quang.
1.2. Hiệu ứng hào quang trong tuyển dụng
Các nhà quản lý tuyển dụng có xu hướng nghiêng về những ứng viên có điểm gì đó tương tự như họ. Một số nhà tuyển dụng có xu hướng coi trọng sự tương đồng và không thích sự khác biệt hoặc không quen thuộc, vì vậy họ có thể thể hiện sự thiên vị vô thức đối với các ứng cử viên mà họ ấn tượng ngay từ lần đầu gặp mặt. Hay trong trường hợp, một số nhà tuyển dụng cảm thấy có mối liên kết với một ứng viên nào đó, mặc dù lần đầu gặp mặt và chưa thật sự hiểu về ứng viên nhưng lại cho rằng ứng viên này tiềm năng và tuyển dụng người này bởi mối liên kết đó. Nói cách khác, hiệu ứng Halo có thể xuất hiện với ấn tượng lần đầu gặp mặt giữa người phỏng vấn và ứng viên.
2. Hiệu ứng hào quang ảnh hưởng đến doanh nghiệp thế nào?
2.1. Hiệu quả hoạt động cốt lõi của công ty
Doanh số bán hàng
Công ty thường được hưởng lợi từ hiệu ứng Halo của bán hàng khi họ phát hành một sản phẩm và chúng trở nên phổ biến với người tiêu dùng. Không chỉ các sản phẩm trong quá khứ bắt đầu bán, mà hiệu ứng Halo cũng có thể mở rộng cho các sản phẩm ra mắt trong tương lai. Khi một sản phẩm từ một công ty được phổ biến và thu hút lượng lớn người tiêu dùng, những sản phẩn khác cũng sẽ có lợi. Một nhược điểm của việc tận dụng doanh số bán hàng xảy ra khi các sản phẩm trước đó khác biệt đáng kể so với sản phẩm có mức độ phổ biến cao.
Quảng bá sản phẩm qua người nổi tiếng
Có lẽ đây là một trong những cách giúp chúng ta dễ dàng nhìn thấy rõ hơn về hiệu quả của hiệu ứng hào quang. Ví dụ, khi một sản phẩm được quảng cáo bởi một người nổi tiếng với một lượng lớn người tin tưởng họ, sản phẩm của công ty cũng sẽ được người tiêu dùng cho rằng đây là sản phẩm chất lượng. Hiện này cách này được rất nhiều nhãn hàng dù lớn hay nhỏ sử dụng bởi tính hiệu quả của nó.
Tăng độ nhận diện thương hiệu
Vậy làm thế nào để bạn tăng sức mạnh thương hiệu của công ty bạn? Bạn sẽ nói với mọi người rằng thương hiệu của bạn là thương hiệu uy tín với sản phẩm chất lượng hàng đầu, nhưng liệu họ có tin? Thay vào đó, bạn phải chứng minh. Nhưng chứng minh thương hiệu của bạn ở tất cả các khía cạnh dịch vụ là điều không thể. Công ty của bạn không cần phải là công ty giỏi nhất mọi thứ. Bạn chỉ cần chứng minh một khía cạnh công ty mạnh nhất và hiệu ứng hào quang sẽ giúp kéo phần còn lại của dịch vụ của bạn một cách rất hiệu quả. Từ điểm khởi đầu đó, mức độ nhận diện thương hiệu sẽ ngày càng rộng rãi hơn.
2.2. Khả năng giữ chân nhân viên
Thế hệ trẻ ngày nay năng động và luôn tìm kiếm cho bản thân những môi trường làm việc tiềm năng, vì thế tỉ lệ nhảy việc cũng ngày càng tang lên khiến cho rất nhiều doanh nghiệp lo lắng. Vậy hiệu ứng hào quang có thể giúp ích như thế nào trong việc giữ chân nhân viên? Môi trường lý tưởng để phát triển là một trong những yếu tố khiến ứng viên quyết định sẽ ở lại công ty thời gian dài, vậy nên ngay từ đầu, công ty cần trao đổi cụ thể về văn hóa, môi trường làm việc, cơ hội tiềm năng và đào tạo nhân viên như thế nào? Điều này góp phần giúp nhân viên dễ dàng lên kế hoạch phát triển và tăng giá trị bản thân trong thời gian tới, việc nắm kĩ kế hoạch từ phía công ty và lên kế hoạch cho bản thân chính là một trong những cách đảm bảo thời gian làm việc lâu dài.
3. Giải pháp giảm thiểu thành kiến trong tuyển dụng
3.1. Qua nhiều giai đoạn và các bên liên quan
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp khi tuyển ứng viên sẽ qua nhiều vòng khác nhau từ vòng CV, vòng phỏng vấn online, phỏng vấn với phòng nhân sự, phỏng vấn với quản lí... Nhìn chung, việc trải qua nhiều vòng giúp doanh nghiệp đánh giá ứng viên một cách hiệu quả nhất, tránh được hiệu ứng hào quang, bởi với cách này, ứng viên có thể được đánh giá từ các góc độ khác nhau, ví dụ thông qua đánh giá, để xác định kỹ năng và kiến thức của họ. Không chỉ vậy, bằng cách có nhiều bên liên quan trong quá trình phỏng vấn, mà còn có thể giúp giảm bất kỳ hình thức thiên vị nào, không chỉ là hiệu ứng hào quang.
3.2. Sử dụng công cụ để đánh giá ứng viên
Các công cụ như kiểm tra tính cách có thể giúp người quản lý tuyển dụng đánh giá tốt hơn ai đó hơn là thông qua trực giác. Khi bạn sử dụng cùng một công cụ cho tất cả các ứng cử viên của mình, quá trình này có thể công bằng hơn vì cơ sở đánh giá là như nhau.
> TOP 7 cách từ chối lời mời trúng tuyển từ nhà tuyển dụng
> TOP 8 hình thức phỏng vấn phổ biến
Khánh Như - Kênh Tuyển Sinh
