Ăn vạ là một trạng thái thường thấy ở con trẻ. Phút trước đang vui cười thì phút sau cáu kỉnh, gào khóc, ném đồ đạc lung tung. Vậy thì cha mẹ cần phải xử lý như thế nào?
1. Các lý do khiến trẻ ăn vạ
- Tính cách: Có những bé tính cách mềm mỏng, có bé mạnh mẽ, bé lại "miễn dịch" trước mọi sự, nhưng cũng có bé hay giận dỗi. Tất cả những nét tính cách này đều ảnh hưởng tới cách các bé phản ứng trước sự việc. Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là cha mẹ không thể hạn chế cơn ăn vạ vô lối của con.
- Trẻ bị đói, mệt, buồn ngủ, căng thẳng hoặc bị kích động quá mức. Trường hợp này các bé rất dễ lăn ra ăn vạ, đơn giản vì không còn đủ bình tĩnh để diễn đạt ý muốn của mình.
- Các bé không tự xử lý được, ví dụ bị bạn khác lấy mất đồ chơi yêu thích.
- Cảm xúc mạnh mẽ như lo lắng, sợ hãi, xấu hổ và tức giận có thể quá sức chịu đựng đối với trẻ.
2. Cách hạn chế cơn giận của trẻ
Cách tốt nhất để hạn chế cơn giận của trẻ là bố mẹ đọc các tín hiệu, hiểu rõ biểu hiện của con để đoán trước những tình huống có thể khiến con bùng nổ. Ví dụ lúc con mệt, buồn ngủ, đói thì rất dễ ăn vạ và khó dỗ. Hoặc như trước các tình huống có thể khiến con có cảm xúc mạnh, ví dụ sắp tiêm chủng, bố mẹ cần chuẩn bị trước để con sẵn sàng đón nhận.
Phụ huynh nên ghi nhớ mấy điều sau:
- Giảm căng thẳng cho con, không để con bị quá đói, quá mệt, quá buồn ngủ...
- Hiểu cảm xúc của con và giúp con hiểu về cảm xúc. Hãy khuyến khích con gọi tên cảm xúc. Ví dụ bạn hãy đặt câu hỏi: "Có phải con ném hộp bút đi vì con cảm thấy tức giận khi không mở được đúng không? Con có thể làm gì khác nào?".
- Xác định những yếu tố có thể dẫn đến cơn tức giận. Ví dụ, các bé có thể lèo nhèo khi theo mẹ đi chợ. Để giảm thiểu, bạn có thể chọn đi chợ sau khi con vừa ngủ dậy hoặc vừa ăn bữa xế.
Khi trẻ ăn vạ thì cha mẹ nên xử lý như thế nào?
3. Cách xử lý khi trẻ ăn vạ
3.1. Phớt lờ
Phần lớn, lỗi của cha mẹ chính là việc thể hiện sự quan tâm khi con có hành động xấu. Khi trẻ ăn vạ, khóc lóc, cha mẹ thường cố gắng dỗ dành, giải thích, răn đe ngay lập tức. Mọi phản ứng lúc đó đều khiến trẻ nhận ra chúng đang “được quan tâm” và càng tiếp tục.
Hãy thử tỏ thái độ phớt lờ hành động của bé. Tốt nhất bạn nên để mặc con khóc, không dỗ dành, không quát mắng. cha mẹ hãy ở gần bé, nhìn bé với nét mặt thản nhiên, tươi cười và nói là con khóc xong thì mình sẽ chơi tiếp. Con sẽ không thể khóc được mãi, trong lúc khóc vẫn tò mò quan sát xung quanh. Lúc đó cha mẹ hãy bày ra trò chơi để đánh lạc hướng và “quên” mất là mình đang ăn vạ.
3.2. Không bỏ qua
Phớt lờ lúc bé ăn vạ không có nghĩa là sẽ bỏ qua luôn chuyện này. Sau khi bé bình tĩnh, các mẹ nên ôm bé vào lòng và bắt đầu nói về chuyện vừa xảy ra. Bạn có thể nói với con rằng bạn hoàn toàn hiểu được cảm giác khi ấy của bé, và giúp bé diễn đạt những cảm xúc khó chịu thành lời. Ví dụ như “con bực tức vì đồ ăn không phải món con thích đúng không?” để bé có thể nhận ra rằng thể hiện cảm xúc bằng lời nói thì sẽ tốt hơn. Cuối cùng hãy cười và nói với con: “Mẹ xin lỗi vì đã không nhận ra rằng con không thích. Nhưng nếu con bình tĩnh và nói cho mẹ, mẹ đã có thể biết con muốn gì rồi”.
3.3. Trị con ăn vạ, mẹ phải sắt đá
Khi đòi hỏi mà không được đáp ứng, bé sẽ phản ứng gay gắt và cư xử khó ưa hơn. Nhưng cha mẹ đừng vì thế mà nhượng bộ, hãy chuẩn bị tâm lý cho những giọt nước mắt hay tiếng la hét đau đầu cả tiếng đồng hồ. Bản thân cha mẹ cũng không nên bực tức, la hét với con. Như vậy, bạn đã vô tình xây dựng hình tượng xấu mà con rất dễ noi theo.
Hãy giữ thái độ bình tĩnh, mềm mỏng nhưng cương quyết khi dạy con. Nếu mẹ cảm thấy khó kiềm chế cảm xúc hoặc bối rối không biết xử trí, hãy đảm bảo con ở tình trạng an toàn và ra ngoài thư giãn một chút. Sau khi tâm trạng ổn định hơn, mẹ quay lại và nói chuyện tiếp với trẻ.
Có thể ở nhà, mẹ đã xử lý hiệu quả cơn ăn vạ của bé bằng cách phớt lờ. Nhưng khi đi ra ngoài, đi siêu thị, quán cà phê... vì sợ mất mặt với người khác mà bạn dỗ bé bằng cách mua bánh kẹo hoặc đồ chơi, bé sẽ nhận ra thói quen này và có xu hướng ăn vạ nhiều hơn ở nơi đông người. Vì vậy, hãy luôn nhất quán thực hiện các phương pháp dạy con cả ở nhà lẫn bên ngoài.
3.4. Không để người khác xen vào
Nếu mẹ đang cương quyết với bé nhưng có những người xung quanh xúm vào dỗ dành, mọi kỷ luật trở thành vô nghĩa. Cần thống nhất quan điểm nuôi dạy con với các thành viên trong nhà, khi bé ứng xử không tốt, mọi người không nên bênh vực bé sẽ khiến việc dạy dỗ càng khó khăn hơn.
> Cách dạy sai lầm nào khiến con trở nên ích kỉ?
> Làm sao để dạy trẻ yêu thương anh chị em và các thành viên khác trong gia đình?
Theo Kênh tuyển sinh tổng hợp