Nhật Bản là một trong những điểm đến du học tiềm năng để lựa chọn. Thế nhưng, hầu hết mọi người không biết rằng để du học tại đây, bạn sẽ phải có sự nỗ lực kinh người ở mọi khía cạnh.
1. Những ưu điểm khi du học Nhật Bản
1.1 Nền giáo dục tiên tiến
Nhật Bản là quốc gia rất chú trọng sự phát triển của nền giáo dục, chính phủ đầu tư mạnh mẽ để xây dựng cơ sở vật chất, cung cấp trang thiết bị hiện đại. Những phòng nghiên cứu, thư viện… đều được mở 24/24 giúp cho học sinh, sinh viên tự do rèn luyện, trao đổi, học tập nghiên cứu… trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng cho bản thân. Không những thế, sinh viên tại Nhật còn được tham gia các câu lạc bộ ngoại khóa, thể dục, tình nguyện… giúp cho họ phát triển toàn diện.
Bất kể ngành nghề nào ở Nhật cũng hướng đến đào tạo sát với thực tiễn, giáo trình khoa học, phương pháp giảng dạy tiên tiến. Nếu hoàn thành tất cả các chương trình học ở Nhật thì bạn không phải lo không xin được việc làm. Những ngành nghề đang thiếu nhân lực trầm trọng ở Nhật có thể kể đến như: Công nghệ thông tin, điều dưỡng – hộ lý, công nghệ thực phẩm, kỹ thuật cơ khí, thiết kế – xây dựng, nông nghiệp,...
Nhật Bản là quốc gia rất chú trọng sự phát triển của nền giáo dục
1.2 Đất nước phát triển bậc nhất
Nhật Bản là một trong những cường quốc trên thế giới, điều này đồng nghĩa là nền kinh tế của đất nước này rất phát triển và kèm theo các ưu đãi. Với hệ thống giao thông công cộng vô cùng tiên tiến, công nghệ thông tin được áp dụng trong mọi lĩnh vực, hạ tầng đô thị hiện đại,... Khi học tập và sinh sống ở nơi đây, bạn sẽ hoàn toàn bị hòa nhập vào sự hiện đại và văn minh bậc nhất, điều mà ở Việt Nam chưa thực sự đạt được.
Bên cạnh sự phát triển của đất nước, con người Nhật Bản cũng được trui rèn những cung cách làm việc, ứng xử, giao tiếp một cách văn minh và nghiêm túc nhất. Đó là lý do vì sao đất nước này luôn đi đầu về kinh tế và sự đổi mới trên thế giới.
1.3 Văn hóa đặc sắc, tài nguyên du lịch phong phú
Văn hóa của Xứ sở Phù Tang luôn là điều khiến nhiều người thích thú. Sự kết hợp giữa văn hóa cổ điển của đất nước và sự phát triển hiện đại theo nhịp sống đo thị được hòa trộn một cách xuất sắc. Bạn sẽ được mặc Kimono và bước trên những con đường dài ngập sắc hồng của Hoa Anh Đào, ghé xem những điện thờ cổ kính, các lễ hội truyền thống thú vị hoặc đắm chìm giữa văn hóa Manga, Anime, trò chơi điện tử - Thứ văn hóa tạo nên thương hiệu của Nhật Bản trên toàn thế giới.
Lễ hội hoa Anh Đào là một nét đẹp truyền thống rất riêng tại Nhật
Thành phố điện Akihabara - nơi mang tính biểu tượng của Tokyo. Điểm du lịch nổi tiếng này có rất nhiều cửa hàng bán đồ điện tử, truyện tranh, phim hoạt hình và trò chơi điện tử, gói gọn văn hóa kỹ thuật điện của Nhật Bản. Ngoài các tòa nhà chọc trời rực rỡ, Nhật Bản còn có nhiều đền thờ và lâu đài là di sản thế giới của UNESCO.
1.4 Cơ hội việc làm và định cư sau du học cao
Trước thực trạng dân số liên tục giảm sút trong những năm qua do tỷ lệ sinh thấp, Chính phủ Nhật Bản đề ra định hướng thu hút sinh viên nước ngoài đến học tập. Điều này vừa để "cứu" các trường học của Nhật Bản đang thiếu học sinh, vừa để đáp ứng nhu cầu nhân lực của đất nước. Năm 2008, Nhật Bản đưa ra kế hoạch đến năm 2020 sẽ thu hút 300.000 sinh viên quốc tế.
Để thực hiện kế hoạch này, chính phủ đã triển khai một loạt các biện pháp như cải thiện thủ tục nhập quốc, nhập học, kỳ thi vào trường; đơn giản hóa thủ tục kiểm tra nhập cảnh; tăng cường các chế độ học bổng; tạo điều kiện du học sinh vừa học vừa làm, hỗ trợ tìm việc làm, hỗ trợ khởi nghiệp sau khi ra trường… Bạn hoàn toàn có cơ hội định cư lại Nhật sau khi kết thúc chương trình du học với thành tích tốt.
2. Những khó khăn khi du học Nhật Bản
2.1 Quá trình làm thủ tục rắc rối
Từ năm 2015 đến nay, chính phủ Nhật Bản đã bở bớt nhiều thủ tục rắc rối cho sinh viên du học Nhật. Tuy nhiên vẫn còn rất chặt chẽ. Nếu bạn không làm đúng, tỉ mỉ, cẩn thận từng chi tiết nhỏ thì rất có thể cơ hội du học Nhật Bản của bạn sẽ bị giảm đi rất nhiều.
2.2 Chi phí để du học khá cao
Song song với việc là một quốc gia phát triển, Nhật Bản cũng là một trong những điểm đến đắt đỏ nhất thế giới. Thật tuyệt nếu như bạn có được gói học bổng toàn phần, bởi gói hỗ trợ này có thể chi trả cho học phí cũng như phụ giúp một phần sinh hoạt phí cho bạn. Thế nhưng nếu bạn du học tự túc, thì chi phí tại Nhật sẽ khiến bạn khá khốn đốn thời gian đầu. Từ thức ăn, tiền thuê nhà, giá điện nước,... đều sẽ đắt đỏ đến mức bạn khó lòng xoay sở nếu như không có nguồn kinh phí được chuẩn bị sẵn. Các thành phố lớn như Tokyo, Osaka sẽ có mức phí cao nhất, còn về các vùng nông thôn thì sẽ được giảm dần. Nhưng khi quy đổi ra giá trị tiền Việt thì bạn cũng vẫn phải “chảy mồ hôi hột”. Cách khắc phục duy nhất là bạn sẽ cần vừa học vừa làm để duy trì cuộc sống tại đây.
2.3 Khó khăn để hòa nhập
Tuy cùng nằm trong khu vực Châu Á, nhưng Nhật Bản sẽ không là điểm đến dễ dàng để hòa nhập. Bạn sẽ gặp rất nhiều những khó khăn và rào cản khi lựa chọn học tập và sinh sống tại đây:
- Về ngôn ngữ: Tiếng Nhật rất khó học. Nếu chỉ xét về bảng chữ cái thì tiếng Nhật đã có 3 bảng chữ cái và cách sử dụng cũng chẳng giống nhau. Chưa kể đến trong tình huống sinh hoạt hằng ngày, giao tiếp và học tập bằng tiếng Nhật sẽ là một rào cản rất lớn nếu bạn lựa chọn du học tại đây.
- Về văn hóa ẩm thực: Đồ ăn của Nhật thiên về tinh bột, ít chất xơ và khó để phù hợp với khẩu vị người Việt. Bên cạnh đó, món ăn xa xỉ của đất nước này lại thường là… đồ sống, như sushi, sasimi, trứng gà sống,... Sẽ rất khó để quen ăn những món ăn này, nhưng nếu bạn cố gắng tự nấu ăn thì đây sẽ là cách giúp vừa giảm chi phí vừa đảm bảo được hương vị và sức khỏe người Việt.
- Văn hóa người Nhật: Người Nhật nổi tiếng trên thế giới về cung cách ứng xử và làm việc của họ. Thế nhưng, trên thực tế, với sự kỹ lưỡng và nghiêm khắc đến thái quá, bạn sẽ “sốc” văn hóa khi làm việc và sinh hoạt cùng người Nhật. Không bàn cãi về việc những đức tính tốt của họ như đúng giờ, chăm chỉ, trung thực, cẩn thận, giữ lời hứa,... đôi khi sự thái quá trong cuộc sống của người Nhật sẽ khiến chính họ và những người xung quanh thêm mệt mỏi.
- Về di chuyển: Ở Nhật, hệ thống giao thông công cộng là tàu điện ngầm và xe bus rất phát triển. Thế nhưng không phải lúc nào nơi ở của bạn cũng gần các trạm, vì thế bạn sẽ phải đi bộ hoặc đạp xe đến nơi có phương tiện công cộng một đoạn đường không mấy gần, không giống như Việt Nam khi mà đi vài trăm mét cũng sẽ đi bằng… xe máy.
- Về việc làm: Với chi phí sinh hoạt đắt đỏ, không ít du học sinh Việt Nam lựa chọn làm thêm để trang trải cho cuộc sống. Trên thực tế, ta có thể thường thấy những công việc baito (việc làm bán thời gian, không chính thức) tại những cửa tiệm tiện lợi đa số là người Việt. Một số người lựa chọn những công việc vất vả hơn để mong có đồng lương cao thêm chút ít, nhưng tại Nhật, từ các công việc baito đến chính thức đều có khối lượng làm việc rất cao, chiếm nhiều thời gian. Điều này sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến việc học và đặc biệt là sức khỏe.
Với chi phí sinh hoạt đắt đỏ, không ít du học sinh Việt Nam lựa chọn làm thêm để trang trải cho cuộc sống
2.4 Mức độ nguy hiểm cao
Trong lịch sử, chúng ta đã chứng kiến những trận thiên tai kinh hoàng đã đến với Nhật Bản, mang lại thương vong và mất mát trầm trọng. Nhật Bản có vị trí địa lý đặc biệt, điều này có nghĩa là Xứ xở Phù Tang có thể diễn ra vài trận động đất lớn nhỏ hằng ngày. Thêm vào đó, dù tỷ lệ tội phạm ở Nhật Bản ít, thế nhưng chúng vẫn tồn tại và đe dọa đến an tòa của du học sinh Việt tại đây hằng ngày. Ngoài ra, một yếu tố sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe là thời tiết và khí hậu Nhật Bản. Tại đây, mùa đông khá khắc nghiệt khiến cho thực phẩm vốn đắt đỏ lại càng khan hiếm. Sự lạnh giá cộng với việc để tiết kiệm mà nhiều người đồng ý lưu trú tại những nơi không có hệ thống sưởi sẽ là một vấn đề rất đáng quan ngại. Hoặc cho dù bạn sẽ sống ở những nơi có hệ thống sưởi thì với việc vách tường mỏng (tường ở Nhật thường được xây bằng giấy thay vì gạch, bê tông) cũng không phải là một lựa chọn tuyệt vời.
2.5 Luật pháp nghiêm khắc
Đây không hẳn là một điều xấu, thế nhưng sẽ dễ trở thành yếu điểm cho du học sinh khi sinh sống tại Nhật Bản. Quốc gia này quy định du học sinh chỉ được làm thêm 28 tiếng/tuần. Một khi bạn vi phạm quy định này và bị phát hiện, khả năng cao bạn sẽ bị trục xuất khỏi Nhật. Hoặc vì sự hấp dẫn của tiền lương, nhiều bạn sa đà vào kiếm tiền thay vì nhớ đến mục đích ban đầu là du học. Và thế là bao nhiêu công sức sẽ sụp đổ chỉ vì việc cố gắng tham thêm vài đồng nơi đất khách. Ngoài, một số du học sinh lợi dụng những sơ hở trong an ninh của Nhật, trong lối sống đề cao tự giác, trung thực mà cố tình “mua hàng quên trả tiền”. Bất kỳ hành vi phạm pháp nào bạn thực hiện tại Nhật cũng sẽ dẫn đến sự sụp đổ của tương lai bạn tại Nhật.
Sự phồn hoa đô hội của Nhật Bản đôi khi sẽ mang nhiều cạm bẫy
> Những lời khuyên hữu ích dành cho bạn khi du học Nhật Bản
> TOP 4 lý do vì sao bạn nên lựa chọn Nhật Bản làm quốc gia du học
Thanh Phương - Kênh Tuyển Sinh