Bạn có thể đã nghe thuật ngữ “phụ huynh trực thăng”, nhưng nó là gì? Liệu phương pháp này có ảnh hưởng tốt đến sự phát triển của con cái?
Bạn có thể đã nghe thuật ngữ “phụ huynh trực thăng”, nhưng nó là gì? Và liệu nó có ổn không hay nó là thứ bạn nên cố gắng tránh? Bài viết này sẽ cung cấp một định nghĩa về cách nuôi dạy con cái. Nó cũng sẽ đề cập đến những tác động tiêu cực của cha mẹ trực thăng đối với cuộc sống của con cái mặc dù việc này xuất phát từ những lý do chính đáng.
1. Cha mẹ Trực thăng là gì?
Thuật ngữ "cha mẹ trực thăng" lần đầu tiên được Tiến sĩ Haim Ginott đưa ra trong cuốn sách Between Parent & Teenager (tạm dịch: giữa cha mẹ và thiếu niên) năm 1969 của ông. Trong đó, những thanh thiếu niên mà ông phỏng vấn nói rằng cha mẹ của họ sẽ lướt qua họ như một chiếc trực thăng. Nó trở thành một thuật ngữ phổ biến đến nỗi vào năm 2011, nó đã được đưa vào từ điển. Merriam-Webster định nghĩa đó là “một bậc cha mẹ quan tâm quá nhiều đến cuộc sống của con mình”.
Thật khó để tìm ra ranh giới giữa việc trở thành một bậc cha mẹ “có liên quan” và “quá chú ý” đến con bạn. Chúng tôi chỉ muốn trở thành cha mẹ tốt và bảo vệ con cái của chúng tôi. Chúng tôi muốn giúp các con tìm thấy con đường đúng đắn của riêng mình trong cuộc sống, đồng thời giữ cho con luôn an toàn và khiến con cảm thấy được yêu thương. Nhưng liệu đó có còn đúng khi cha mẹ quan tâm một cách thái quá và các con sẽ không học được những gì khi không trải qua sự gian nan và thử thách?
Khi con của chúng ta còn nhỏ, chúng chắc chắn cần sự giúp đỡ của chúng ta thường xuyên hơn. Nhiệm vụ của phụ huynh là giữ cho con được an toàn, bảo vệ con cái khỏi bị tổn hại và thậm chí làm những việc mà các con chưa thể tự mình làm. Nhưng trường hợp quan sát con cái như chiếc “trực thăng” kề bên thường là các bậc cha mẹ của những đứa trẻ lớn hơn; học sinh trung học hoặc đại học. Ở độ tuổi này, các con có thể tự xử lý nhiều tình huống khác nhau. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ “trực thăng” có xu hướng đứng ra quyết định thay vì cho phép những người trẻ tuổi tự chọn con đường và cách giải quyết của chính mình.
Cha mẹ 'trực thăng' là những người có xu hướng giám sát con quá mức
2. Điển hình về helicopter parenting
Ví dụ, một học sinh bị điểm kém và cần sắp xếp lịch kiểm riêng. Một phụ huynh “trực thăng” thường sẽ tự mình trao đổi với giáo viên thay cho con cái. Học sinh lớn hơn có thể tự mình xử lý những tình huống này với giáo viên hoặc giáo sư của mình và nên được khuyến khích làm như vậy để có thêm kinh nghiệm về ứng xử và giao tiếp. Nhưng một phụ huynh “trực thăng” sẽ thay con họ gọi điện hay gửi email cho giáo viên. Điều này khiến con họ không có được kinh nghiệm đối phó với những tình huống tương tự như thế nếu xảy ra trong tương lai.
Cha mẹ “trực thăng” có thể theo sát toàn bộ quá trình học đại học của con. Thay vì thảo luận về một kế hoạch và hướng dẫn các con, các bà mẹ “trực thăng” có thể vẽ ra toàn bộ quá trình. Sau đó, họ sẽ tiếp tục tham gia vào từng bước để quyết định khi nào đứa trẻ nên học những gì và các hoạt động ngoại khóa mà đứa trẻ nên tham gia. Các bậc cha mẹ thậm chí còn có thể quyết định trường mà đứa trẻ nên nộp đơn vào đại học và nộp đơn thay cho chúng. Mặc dù bạn có thể thấy tác động của việc nuôi dạy con như thế có thể cản trở sự phát triển lành mạnh đến các kỹ năng sống cho trẻ, nhưng thực tế kết quả tiêu cực có thể còn nhiều và tồi tệ hơn.
3. Điều gì thúc đẩy cha mẹ hình thành tư duy bao bọc con cái như thế?
Các bậc cha mẹ “trực thăng” thường có lý do của họ cho hành vi này, nhưng về cơ bản họ có một số lý do sau:
Sợ hãi - Họ sợ con mình không xử lý được tình huống và điều này có thể gây ảnh hưởng xấu về mặt lâu dài. Cho dù trẻ đang phải tự giải quyết một tình huống trong lớp học, trong một đội thể thao hay trong công việc, cha mẹ đều lo sợ các con xử lý không tốt.
Lo lắng - Lo lắng trong các lĩnh vực khác của cuộc sống có thể khiến cha mẹ bù đắp quá mức trong các lĩnh vực khác. Nếu cha mẹ cảm thấy bất an và lo lắng về một khía cạnh trong cuộc sống của mình, họ sẽ tìm cách bù đắp sự thiếu sót đó vào một khía cạnh khác. Họ cảm thấy rằng ngay cả khi mọi thứ đang sụp đổ trong cuộc sống của họ, thì ít nhất họ cũng có thể bù đắp cho đời con cái của mình.
Bù đắp/nuông chiều quá mức - Cha mẹ cảm thấy không được yêu thương khi còn nhỏ nên muốn con mình cảm nhận được tình yêu thương. Họ nghĩ rằng việc cung cấp sự quan tâm và hỗ trợ thường xuyên sẽ khiến con họ cảm thấy được yêu thương nhiều hơn.
4. Ảnh hưởng của cha mẹ “trực thăng”
Việc nuôi dạy con cái như một chiếc “trực thăng” luôn theo dõi mọi thứ thường đến từ các bậc cha mẹ quá bảo bọc các con. Ở lứa tuổi đầu đời, điều này là cần thiết. Tuy nhiên, cha mẹ “trực thăng” nên chú ý nhiều hơn đến tầm quan trọng của việc khuyến khích sự độc lập khi đứa trẻ lớn lên và cho phép các con học hỏi và trưởng thành từ chính những sai lầm hay khó khăn của chính mình.
Đôi khi, việc quá bảo bọc con cái có thể phản tác dụng. Nó có thể khiến đứa trẻ có lòng tự trọng thấp, kỹ năng mặt với các vấn đề trong xã hội kém, tăng lo lắng. Trớ trêu thay, những tác động tiêu cực này luôn là những điều mà các bậc cha mẹ luôn muốn con mình tránh khỏi. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ “trực thăng” không nhận ra rằng họ đang dần dần gây ra những điều này cho chính con cái của mình.
Nghiên cứu gần đây từ Đại học Bang Florida cho thấy cách nuôi dạy con cái như thế dẫn đến khả năng tự làm chủ bản thân thấp hơn ở những người trẻ tuổi. Giáo sư Frank Fincham cho biết: “Sự tự chủ cho phép chúng ta điều chỉnh hành vi để đạt được mục tiêu dài hạn của mình. Khi điều này xảy ra, những học sinh đó có nhiều khả năng bị kiệt sức ở trường. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng “Đối phó với tình trạng kiệt sức ở trường học thường tạo ra nhiều thách thức về sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như lo lắng, trầm cảm hoặc nghiện ngập, và dẫn đến kết quả học tập tồi tệ hơn”.
5. Làm thế nào để tránh trở thành cha mẹ “trực thăng”?
Thật khó để tránh trở thành một ông bố bà mẹ “trực thăng”, đặc biệt là khi bạn chỉ muốn điều tốt nhất cho con mình. Tuy nhiên, học cách lùi lại một bước là cần thiết để cho phép con bạn trở nên độc lập. Có thể sẽ thật khó khăn khi nhìn con bạn mắc lỗi hoặc đang gặp khó khăn. Tuy nhiên, sớm muộn gì các con cũng sẽ phải đối mặt với những điều này. Trẻ càng sớm giải quyết những vấn đề nhỏ và chấp nhận những hậu quả của hành động của họ, thì trong tương lai khi đối mặt với những vấn đề tương tự, trẻ sẽ dễ dàng vượt qua hơn. Học những bài học cuộc sống này khi trẻ hơn sẽ giúp chúng đối phó với mọi thứ dễ dàng hơn sau này.
Hãy dành thời gian để suy ngẫm về tần suất hay mức độ tham gia của bạn trong việc định hướng cuộc sống của con. Tìm kiếm cơ hội để hỗ trợ và khuyến khích sự độc lập của con bạn. Đúng, họ sẽ mắc sai lầm và họ sẽ đấu tranh, nhưng sau đó bạn có thể ở đó để cổ vũ trẻ (không phải làm điều đó thay cho con!) Vượt qua thất bại và tự vực dậy bản thân. Một kỹ năng sống quan trọng khác mà các con cần phải học.
6. Kết luận
Trong những năm gần đây, nghiên cứu đã xác nhận rằng con cái của các bậc cha mẹ trực thăng gặp khó khăn hơn với kỹ năng tự kiểm soát và làm chủ bản thân mình. Trẻ có xu hướng sợ làm người khác thất vọng nhiều hơn và gặp nhiều vấn đề về sức khỏe tâm lý hơn. Không nghi ngờ gì rằng mối quan hệ cha mẹ - con cái là quan trọng. Tuy nhiên, việc tham gia quá nhiều vào cuộc sống của trẻ nhỏ sẽ gây bất lợi ngay cả cho những bậc cha mẹ có lý do chính đáng. Thay vào đó, hãy cho phép con bạn chịu trách nhiệm về thành công (hoặc thất bại) của chính chúng. Đứng lại và đề nghị các con hỗ trợ khi con yêu cầu nhưng không chỉ dẫn mọi thứ cho con. Hy vọng bài viết nó sẽ truyền cảm hứng cho bạn, khuyến khích sự độc lập ở trẻ và để chúng tự chủ trong cuộc sống của chính mình.
> Cha mẹ có nên mua nhiều đồ chơi cho trẻ?
Theo Family Focus Blog