>> Giáo dục, đào tạo, mba, tiến sĩ, thạc sĩ

Hoa Kỳ có nhiều trường trong TOP 100 trường đứng đầu trong đào tạo chương trình MBA (theo xếp hạng của các tạp chí Economist, Wall Street Journal, Business Week) vì vậy, không ít người mong muốn được theo học và lấy bằng MBA tại Hoa Kỳ.

Cần kinh nghiệm hay bằng cấp?

Tính ứng dụng, thực tiễn cao của các chương trình MBA, hệ thống kiểm định giáo dục của Hoa Kỳ giúp người học phân biệt “thật giả” đã giúp chương trình MBA của Hoa Kỳ đứng đầu trong bảng danh sách được nhiều học viên chọn lựa. Mặt khác, các nguồn học bổng cho MBA khá dồi dào như chương trình học bổng Fulbright hay VEF. Anh Dũng Võ, từng nhận học bổng Fulbright về MBA chia sẻ: “Học MBA ở Hoa Kỳ thì không thể chê vào đâu được vì các kiến thức mà họ truyền đạt rất thực tế và phương pháp “luyện bí kíp” rất khoa học".

Sinh viên được “luyện” theo các “chiêu thức MBA” thật sự và toàn bộ “chiêu thức” đều lấy từ Harvard Business School, gồm các thương hiệu nổi tiếng toàn cầu như

  • Starbucks

  • Unilever

  • Schindler

  • JetBlue Airway

  • Merrill Lynch

  • AT&T, BBC…

Học viên phải đọc tài liệu thật kỹ rồi lên lớp thảo luận, phân tích, đưa ra giải pháp. Càng tranh luận nhiều, càng có điểm cao vì điểm cuối cùng của một môn chỉ phụ thuộc khoảng 30% đến 50% vào điểm thi viết cuối học kỳ mà thôi; phần còn lại phụ thuộc vào các thuyết trình nhóm hoặc cá nhân tại lớp.

Một số sinh viên bày tỏ mong ước học MBA ngay sau khi tốt nghiệp Đại học, vì cầm tấm bằng MBA “vừa sang, vừa sáng”. Tuy nhiên, theo các chuyên gia tư vấn, hầu như tất cả chương trình MBA đều yêu cầu học viên phải có ít nhất hai năm kinh nghiệm thực tế, thậm chí có trường đòi hỏi năm năm kinh nghiệm, vì nếu chưa từng có sự trải nghiệm, người học sẽ khó mà hình dung những rắc rối và đa chiều của “thương trường như chiến trường” là như thế nào.

Bên cạnh đó, phương pháp học MBA, như chia sẻ trên của anh Dũng Võ, nghiêng về thuyết trình, thảo luận, học nhóm, vì vậy nếu bạn chưa có chút thực tiễn nào, bạn sẽ cảm thấy lạc lõng, việc học trở thành gánh nặng.

Học MBA ở Mỹ và những điều cần biết

Đào tạo MBA tại Hoa Kỳ không chỉ là việc học đơn thuần mà đã trở thành một thị trường liên tục phát triển

Chọn trường có kiểm định chất lượng

Chi phí học MBA tại Hoa Kỳ rất tốn kém, đặc biệt là những trường có tiếng về đào tạo chương trình này tốn một năm khoảng 50-60 ngàn USD như:

Tiền đi làm dành dụm của bạn cũng chỉ kham nổi một phần chi phí đắt đỏ này, vì vậy, bạn phải xin “viện trợ” từ phía gia đình, nên cần cân nhắc khả năng tài chính để theo suốt chương trình MBA cũng như mục tiêu cần đạt được trước khi theo học.

Ngoài những trường uy tín về MBA, còn có hàng trăm chương trình khác giúp người học có thêm sự chọn lựa vừa túi tiền, nhưng hãy tìm hiểu các chương trình này có được kiểm định chất lượng hay không.

Các trường của Hoa Kỳ chịu sự kiểm định vùng và kiểm định chuyên ngành, nhưng có những trường kinh doanh chỉ lập ra với mục đích… kinh doanh. Do vậy, người học cần tìm hiểu xem các trường mình chọn có được sáu tổ chức kiểm định giáo dục, bao gồm NEASC, NCA, MSA, SACS, WASC, NWCCU, phân theo sáu khu vực lãnh thổ, do Bộ Giáo dục Hoa Kỳ và Hội đồng Kiểm định giáo dục đại học Hoa Kỳ (CHEA) công nhận hay không.

Ngoài việc cần được kiểm định chất lượng bởi một trong sáu tổ chức trên, các trường đào tạo MBA còn phải nỗ lực đạt được kiểm định chuyên ngành của ACBSP hoặc AACSB là hai tổ chức kiểm định có giá trị nhất về đào tạo kinh doanh. Chỉ những trường nằm trong top 5% trường kinh doanh trên thế giới mới được AACSB công nhận. Một cách để nhận biết chương trình MBA có được ACBSP hoặc AACSB kiểm định hay không đó là dựa trên điều kiện đầu vào của chương trình (có yêu cầu chứng chỉ tiếng Anh TOEFL hoặc IELTS, GMAT) hoặc nhìn vào “lý lịch khoa học” của đội ngũ giảng viên (bằng cấp, công trình nghiên cứu…). Nhìn chung, chương trình MBA ở Hoa Kỳ khá đa dạng với 394 chương trình được AACSB công nhận.

Tuy danh sách chọn trường để học MBA không dài quá hàng ngàn như chọn trường đại học nhưng việc chọn trường phù hợp, đặc biệt xin được học bổng không phải là chuyện dễ. Mai Phương, sinh viên Trường Đại học Kinh tế TP.HCM đã mơ về MBA từ khi học năm hai, nhớ lại, giai đoạn chuẩn bị để nộp hồ sơ MBA đòi hỏi sự chuẩn bị rất công phu.

Đầu tiên bạn phải chọn khoảng 20-30 trường trong các thứ hạng khác nhau, sau đó tìm hiểu về trường, về điều kiện tuyển sinh, về học phí, về sinh hoạt phí... Cuối cùng “check list” lại khoảng 10 trường triển vọng nhất cho bạn. Phần chọn trường hoàn tất, kế tiếp bạn phải chuẩn bị các bài luận, một số thành tích trong quá trình học, kinh nghiệm làm việc, kỹ năng lãnh đạo, công tác xã hội… Trong quá trình chuẩn bị hồ sơ cho mục tiêu MBA, bạn cũng phải dành thời gian trau dồi tiếng Anh, luyện thi TOEFL, GMAT, tất nhiên, điểm cho hai chứng chỉ này càng cao, hồ sơ xin học của bạn sẽ càng có nhiều lợi thế.

Đọc thêm: Làm sao để chọn được 1 chương trình MBA phù hợp?

Lời khuyên cuối cùng để không “đốt tiền” cho MBA, rằng bạn phải luôn luôn xác định rõ mục tiêu cũng như động cơ theo học MBA. Bởi, thực chất, MBA không phải là khóa học sâu về chuyên môn trong lĩnh vực kinh doanh, mà chỉ trang bị thêm cho bạn các kiến thức quản lý kinh doanh, quản lý nhân sự, giúp kinh nghiệm thực tế của bạn được hệ thống hóa lại… Đặc biệt, bạn có thể học hỏi kinh nghiệm từ đồng môn có lẽ là yếu tố khiến MBA thu hút nhiều học viên. Nếu bạn cần kinh nghiệm kinh doanh thực tế thì hãy “lao đầu” vào công việc trước khi sở hữu tấm bằng MBA.

Điều kiện tuyển sinh cho các chương trình MBA ở Hoa Kỳ

Các thủ tục tuyển sinh có sự khác biệt và không phải chương trình nào cũng yêu cầu những điều kiện như nhau. Tuy nhiên, có một số những tiêu chí chung mà các hội đồng tuyển sinh thường xem xét. Tốt nhất là nên liên hệ trường kinh doanh dạy chương trình đó để biết thông tin cụ thể. Thông thường trang web của trường sẽ cho bạn những thông tin rất phong phú. Nhiệm vụ của bạn là ghép các mảng thông tin lại với nhau để có thể xác định rằng bạn đáp ứng được các điều kiện tuyển sinh của chương trình MBA.

Kiến thức về kinh doanh có thể là một trong những điều kiện tuyển sinh. Một số chương trình yêu cầu bạn phải có kiến thức nhất định về các môn học kinh doanh trước khi bạn có thể bắt đầu. Nếu có yêu cầu điều kiện tiên quyết về kiến thức kinh doanh, trường sẽ cho biết cụ thể bạn phải đáp ứng yêu cầu về điều kiện tiên quyết như thế nào.

Bạn sẽ cần một vài hoặc tất cả các phần liệt kê dưới đây để làm thành bộ hồ sơ xin nhập học:

  • Đơn xin nhập học - Thông thường bạn phải nộp một mẫu đơn xin nhập học. Hầu hết các trường có thu một khoản phí xét hồ sơ không hoàn lại đối với mỗi bộ hồ sơ xin nhập học nộp cho trường. Hiện nay, hầu hết đơn xin nhập học có thể nộp trực tuyến.

  • Bảng điểm chính thức - MBA là chương trình học ở bậc thạc sĩ nên bạn cần có bằng đại học trước khi tham gia chương trình. Vì thế, bạn cần có bản sao của các bảng điểm chính thức từ mỗi trường mà bạn đã theo học. Bảng điểm được dùng để xác thực bằng cấp, việc hoàn tất các môn tiên quyết cũng như điểm trung bình học (GPA).

  • Lý lịch công việc - Nhiều chương trình MBA khuyến khích hoặc thậm chí yêu cầu bạn phải có một số năm kinh nghiệm làm việc toàn thời gian. Nguyên tắc chung là hai năm kinh nghiệm đối với các chương trình học toàn thời gian và nhiều hơn đối với các chương trình điều hành. Bạn phải nộp một bảng lý lịch liên quan đến công việc để chứng nhận kinh nghiệm làm việc nếu được yêu cầu.

  • Điểm thi xét tuyển - Chương trình có thể yêu cầu bạn phải thi bài thi xét tuyển để được xét vào học. Bài thi quản lý cao học GMAT là bài thi phổ biến nhất hiện nay. Đôi khi trường có thể cho phép bạn dùng kết quả cũ của bài thi. Điểm thi phải được gửi đến mỗi trường MBA school mà bạn xin nhập học và có giá trị trong vòng năm năm.

  • Thư giới thiệu - Các trường kinh doanh thường muốn biết bạn giao tiếp với người khác như thế nào trong môi trường công việc và học tập. Vì thế, họ sẽ yêu cầu 2-3 thư giới thiệu. Những thư giới thiệu này thường là do các giáo sư, cấp trên trước đây của bạn hoặc các đồng sự khác.

  • Các bài luận xin nhập học - Hầu hết các trường muốn biết về bạn và lý do tại sao bạn muốn theo học MBA tại trường của họ. Điều này có nghĩa là bạn cần gửi một vài bài luận. Các bài luận là cơ hội để bạn mô tả bản thân và nói lên những mục tiêu của bạn.

Sinh viên quốc tế sẽ phải đáp ứng thêm một vài yêu cầu khác so với những yêu cầu đã liệt kê ở trên. Chẳng hạn như sinh viên quốc tế phải cung cấp bằng đại học được công nhận.

Ngoài ra, ở những nước mà tiếng Anh là ngoại ngữ, bạn phải chứng minh trình độ Anh ngữ bằng một bài thi tiếng Anh.

Cũng cần lưu ý là một số trường yêu cầu phỏng vấn. Đây là một cách tuyệt vời để chứng minh bạn phù hợp với chương trình MBA mà bạn xin học. Nếu có, bạn sẽ được phỏng vấn sau khi nộp hồ sơ xin nhập học.

Kênh tuyển sinh (Theo DNSG)