Sự kiện: Tuyển sinh 2011, điểm chuẩn 2011, điểm sàn

Kết quả kỳ thi tốt nghiệp phổ thông và những vấn đề bất cập còn tồn tại trong kỳ thi đại học vừa qua khiến xã hội, những người làm công tác giáo dục không thể không đặt ra câu hỏi.

$Kỳ thi \$

Thí sinh dự thi đại học năm 2011 - Ảnh: TTO

Câu hỏi đó là: Có nên tổ chức thi TNPT hay không khi thi đạt kết quả tới khoảng 99%, còn thi đại học nên giữ “3 chung” hay trả về cho các trường quyền “tự chủ tuyển sinh”? Có nên thi đại học nhiều môn thay cho việc thi theo các khối như hiện tại?...

Theo tôi, chúng ta không thể bỏ kỳ thi TNPT vì với tình trạng tiêu cực và bệnh thành tích vẫn đang tồn tại như hiện nay (việc cho điểm tùy tiện, nâng điểm, chạy điểm… xảy ra ở nhiều nơi) thì kết quả học tập của học sinh trong các năm học liệu có đáng tin cậy để xét tốt nghiệp một cách chính xác? Việc bỏ thi TNPT sẽ làm trầm trọng hơn các hiện tượng tiêu cực kể trên và hậu quả là chất lượng giáo dục sẽ đi xuống.

Đối với kỳ thi đại học, có ý kiến cho rằng nên “nới lỏng đầu vào” (thậm chí không cần tổ chức thi) và “làm chặt đầu ra” như ở một số nước. Theo tôi, chúng ta chưa thể áp dụng phương cách này vì hệ thống các trường ĐH, CĐ ở nước ta chưa đủ để đáp ứng nhu cầu người học.

Ở các nước, học phí đào tạo bậc ĐH, CĐ rất cao, việc sàng lọc trong quá trình học rất khắt khe buộc học sinh phải đắn đo cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định vào đại học hay học nghề… trên cơ sở năng lực của mình và nguồn tài chính của gia đình.

Nếu vào ĐH mà không có khả năng theo học thì sẽ không thể tốt nghiệp và chi phí tốn kém vô ích sẽ không nhỏ. Còn ở nước ta, nhà nước vẫn duy trì học phí ở một mức độ chấp nhận so với mức sống của đại đa số người dân, việc sàng lọc và “làm chặt đầu ra” ở hầu hết các trường chưa thật sự nghiêm túc và chặt chẽ. Hệ thống kiểm định và đánh giá chất lượng chưa thể hiện vai trò và hiệu quả rõ rệt.

Vậy với trên 90% số học sinh TNPT muốn vào đại học, nếu không thi tuyển chúng ta sẽ giải quyết ra sao khi hệ thống các trường ĐH, CĐ chỉ đáp ứng được trên 20% nhu cầu thực tế này?

Nhiều ý kiến khác cho rằng nên trả quyền “tự chủ tuyển sinh” về cho các trường ĐH, CĐ vì mỗi trường, tùy theo ngành nghề đào tạo có những yêu cầu tuyển sinh khác nhau. Tuy nhiên, dù học sinh có thi vào trường ĐH hay CĐ đào tạo nghề chuyên sâu theo hướng nào đi chăng nữa thì nền tảng kiến thức để các trường ra đề thi vẫn là chương trình học phổ thông.

Nếu để các trường ĐH, CĐ tự tổ chức thi tuyển, tự ra đề thi thì sẽ quay trở lại tình trạng trường nào cũng có lớp, có trung tâm luyện thi, giáo viên vừa ra đề vừa luyện thi. Như vậy có đảm bảo sự công bằng cho các em học sinh không có điều kiện tham gia các lớp học luyện thi?

Lại có ý kiến cho rằng nên thực hiện một kỳ thi sơ tuyển rồi sau đó để cho các trường tự tổ chức thi tuyển. Như vậy không những không giảm nhẹ việc thi cử cho học sinh mà còn tăng áp lực lên gấp đôi, vì học sinh phải chuẩn bị không chỉ một mà tới hai kỳ thi đại học.

Trong hoàn cảnh và điều kiện giáo dục ở nước ta hiện nay, tôi hoàn toàn ủng hộ phương án thi “3 chung” và “1 riêng” của PGS.TS Lê Đức Ngọc, giám đốc Trung tâm Kiểm định, đo lường và đánh giá chất lượng giáo dục, và nhất trí với ý kiến của tác giả Lê Thùy Dương (ĐH Nông lâm) rằng đây là “phương án đổi mới thi tuyển sinh và TNPT rất khoa học, toàn diện và triệt để”.

Với kỳ thi kết hợp “2 trong 1” bằng hình thức thi trắc nghiệm gọn nhẹ và việc tuyển sinh “mở” này, chúng ta sẽ khắc phục được nhiều vấn đề bất cập trong giáo dục thời gian qua: việc học tủ, học lệch của học sinh trong thi tốt nghiệp, việc chấm thi không chính xác, công bằng ở các hội đồng thi khác nhau, việc tuyển chọn học sinh theo các khối A, B, C, D… cứng nhắc, không phù hợp với yêu cầu đào tạo của các trường, tổ chức hai kỳ thi cồng kềnh tốn kém…

Sau kỳ thi “3 chung” và “1 riêng” này, chỉ những trường đào tạo đòi hỏi năng khiếu mới cần tổ chức thi thêm một số môn năng khiếu mà thôi.

TS DƯƠNG ĐỨC HƯNG
(Học viện Chính trị - hành chính quốc gia Hồ Chí Minh)