Du học trao đổi ngắn hạn tại Nhật: Thử thách và cơ hội

Sự kiện: Du học, tư vấn du học, học bổng du học, du học Nhật

1. Đôi nét về chương trình du học trao đổi ngắn hạn

Các chương trình du học trao đổi ngắn hạn dành cho sinh viên (thường dành cho năm 2 và năm 3) thường kéo dài khoảng một hoặc vài kì học trong vòng 1 năm học chính quy tại một trường Đại học B ở nước ngoài trong khi sinh viên vẫn theo học chính quy tại trường 1 Đại học A ở trong nước. Mục đích của việc trao đổi ngắn hạn không phải để lấy tấm bằng mà thường để củng cố ngoại ngữ cũng như giao lưu học hỏi, trải nghiệm cuộc sống du học trong thời gian học tập tại nước này. Du học sinh theo diện trao đổi sẽ vẫn nhận credits (tín chỉ) như bình thường (bởi thường các trường B chấp nhận du học sinh theo diện trao đổi nằm trong danh sách các trường liên kết với trường A). Hơn nữa, học phí du học thường được trả cho trường A ban đầu chứ không tính phí theo trường B, vì vậy dù bạn có ở Việt Nam đi trao đổi sang Nhật thì học phí cũng vẫn tính theo trường bên Việt Nam. Dù sao thì bạn cũng cần lưu ý liên hệ với trường cả 2 phía về việc học phí sẽ được trả bằng cách nào và tín chỉ sẽ được quy đổi như thế nào để chắc chắn khi giao lưu về bạn vẫn đủ tín chỉ cho việc ra trường sau này.

Ở Nhật, ngôn ngữ được giảng dạy trong các chương trình trao đổi ngắn hạn có thể là tiếng Anh hoặc tiếng Nhật. Để theo học được bằng tiếng Nhật, các học viên thường cần có bằng N1 trong kì thi Năng lực Nhật Ngữ (Japanese Language Proficiency Test – JLPT). Cũng có trường hợp N2 sẽ được chấp nhận, nên bạn cần liên hệ trực tiếp với trường để biết thêm thông tin. Còn về tiếng Anh, thông thường IELTS 6.0 sẽ đủ tiêu chuẩn để được nhận học, tuy nhiên Gakutomo IELTS 6.5 trở lên vì nếu ngoại ngữ chưa được thành thạo thì đó sẽ là rào cản lớn khi bạn sống và học tập ở đây (nếu không biết tiếng Nhật thì tiếng Anh là ngôn ngữ duy nhất để bạn giao tiếp với mọi người – mà hãy nhớ bạn chỉ có 1 năm nên nếu mất mấy tháng đầu bị ngôn ngữ cản trở thì cũng đã bớt vui hơn nhiều rồi).

2. Quá trình đăng kí để tham gia chương trình du học trao đổi ở Nhật:

Hầu hết các trường Đại học Nhật đều có liên kết với các Đại học nước ngoài, trong đó có rất nhiều trường Đại học Việt Nam. Sinh viên muốn tham gia giao lưu ở các trường Đại học bên Nhật cần tìm hiểu kỹ để đảm bảo tín chỉ đạt được trong thời gian du học sẽ được chứng nhận.

Các bước để đăng kí tham gia chương trình trao đổi ở Nhật bao gồm:

• Đăng kí với trường Đại học hiện tại (trường A) nguyện vọng đi trao đổi ngắn hạn của mình.

• Trường A sẽ thay mặt sinh viên gửi đơn đến trường bên Nhật (trường B) để xin sự chấp thuận.

• Bên trường B sẽ liên hệ với bên trường A để hướng dẫn về thủ tục, các giấy tờ cần thiết cho việc nhận học. Hai bên trường làm việc với nhau, nếu được chấp nhận thì bạn sẽ được cấp enrollment permit (giấy phép nhập học) và các giấy tờ cần thiết cho thủ tục làm visa du học Nhật, cũng như tiếp tục việc đăng kí cho việc ở kí túc xá (nếu có nguyện vọng). Những thủ tục này thường được làm trong tháng 5 đến tháng 7 (nếu sinh viên nhập học vào tháng 10) hoặc tháng 1 đến tháng 2 (nếu sinh viên nhập học vào tháng 4).

• Xong xuôi thủ tục thì trường sẽ sắp xếp lịch sang, đón ở sân bay, và gửi syllabus (giáo trình) cũng như các thông tin cần thiết khác cho bạn.
  

Du học trao đổi ngắn hạn tại Nhật – Thử thách và cơ hội

3. Ví dụ về các chương trình trao đổi văn hóa của các trường Đại học Nhật:

a. Trường công lập:

Đại học Kyushu, một trong 7 trường Đại học Hoàng gia của Nhật (bao gồm trường Hokkaido, Tohoku, Tokyo, Kyoto, Waseda, Nagoya và Kyushu) được thành lập từ năm 1911 có trụ sở tại thành phố Fukuoka có mở ra nhiều chương trình trao đổi ngắn hạn dành cho sinh viên quốc tế.

Các chương trình trao đổi ngắn hạn phổ biến thu hút nhiều sinh viên quốc tế đến học tại Kyushu bao gồm:

- Japan in Today’s World Program (JTW): Là chương trình học ngắn hạn được giảng dạy bằng tiếng Anh trong vòng 1 kì học hoặc 1 năm học với trọng tâm vào khóa học và nghiên cứu độc lập. Chương trình không giới hạn về ngành học và trình độ Nhật ngữ; hàng năm sẽ nhận khoảng 40 học viên trên toàn thế giới đến học tập và cùng trải nghiệm cuộc sống sinh viên tại Nhật. Học viên cũng sẽ được tham gia khóa học tiếng Nhật tại trường (nếu có nguyện vọng).

- Japanese Language and Culture Course (JLCC): JLCC mỗi năm sẽ đón nhận 20 học viên đến học theo chương trình học bổng Chính phủ MEXT theo chương trình trao đổi trong vòng 1 năm. Những khóa học bắt buộc đối với sinh viên theo học JLCC bao gồm: Advanced Japanese (Tiếng Nhật nâng cao), Survey of Japanese Language and Culture (Điều tra về ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản), Japanese Linguistics (Ngôn ngữ học Nhật Bản) vàJapanese Language Teaching Methodology (Phương pháp giảng dạy tiếng Nhật). Chương trình dành cho các bạn theo học ngành Japanese Studies và đang là học sinh đại học năm hai trở lên.

- Asia in Today’s World Program (ATW): Là chương trình giao lưu kéo dài 6 tháng dành cho sinh viên Đại học và Sau đại học (không giới hạn về ngành học) đến Nhật tham gia học tập về các khóa học về châu Á và Nhật Bản, cũng như khóa học về tiếng Nhật.

Trường có hỗ trợ kí túc xá và counselors (nhân viên tư vấn) luôn sẵn lòng trợ giúp các học viên mọi mặt trong đời sống để có thể thích nghi nhanh và fully enjoy cuộc sống ở Nhật. Các học viên cũng sẽ được bố trí 1 supporter để trợ giúp các bạn về cả mặt học tập và đời sống.

b- Trường tư:

Đại học Waseda ở Tokyo - một trường Đại học tư lớn ở Nhật với lịch sử hình thành và phát triển hơn 125 năm, là trường Đại học hiện hành có nhiều sinh viên quốc tế nhất tại Nhật Bản. Hiện tại có 769 du học sinh đang theo học tại School of International Liberal Studies được thành lập từ năm 2004 với các lớp học hoàn toàn được giảng dạy bằng tiếng Anh. Cũng có nhiều khóa học dành cho bậc sau Đại học (như Graduate School of Asia-Pacific studies; Graduate School of Information and Telecommunications Studies; Graduate School of Information, Production and Systems hay Waseda Business School) được tổ chức bằng tiếng Anh như thế. Với hệ thống các trường giảng dạy bằng tiếng Anh như trên, khả năng Nhật ngữ là không cần thiết đối với các khóa học đề cập bên trên. Tuy nhiên, đối với các khóa học bằng tiếng Nhật, yêu cầu vẫn thường là N2 hoặc N1 (tùy department và cũng tùy bậc học). Ở Waseda, các khóa học trao đổi thường là:

- Chương trình trao đổi 1 năm tại School of International Liberal Studies (như đã đề cập bên trên, các lớp học trong chương trình này có thể học được bằng cả tiếng Anh): Các lĩnh vực được giảng dạy tại khóa học này bao gồm Văn hóa, Lịch sử, Xã hội, Chính trị, Kinh tế, Địa lý và Nghệ thuật.

- Intensive Japanese Language Program: Khóa học chuyên sâu về tiếng Nhật kéo dài 1 học kì hoặc 1 năm dành cho sinh viên quốc tế.

Trường cũng hỗ trợ kí túc xá và có nhiều hình thức hỗ trợ khác dành cho sinh viên trao đổi.

Lưu ý: Những khóa học giao lưu bằng tiếng Anh còn hạn chế nên mình mới liệt kê ví dụ về ngành học cụ thể ở các trường tại đây (ví dụ như Kyushu không giới hạn về ngành học trong chương trình JTW, còn Waseda thì chỉ tổ chức các ngành học về Xã hội đối với bậc Đại học, còn ở bậc Cao học có nhiều sự lựa chọn hơn). Với các khóa học bằng tiếng Nhật, sự lựa chọn phong phú hơn nhiều, vì chỉ cần bạn có khả năng tiếng Nhật, trường Đại học của bạn có liên kết với trường Đại học bên này, thì bạn có thể đăng kí mọi khóa học với ngành học bạn mong muốn (tuy nhiên với các ngành học như cartoon hay media thì sẽ có cơ chế riêng).

Dưới dây 1 số trường Đại học của Nhật cung cấp các khóa học trao đổi bằng tiếng Anh dành cho sinh viên quốc tế như sau (Tên trường đại học – khóa học bằng tiếng Anh): Akita International University – Đại học tư với toàn bộ các khóa học được giảng dạy bằng tiếng Anh; Tohoku Gakuin University – Humanities; Social Sciences, Iwate University – Humanities, Social Sciences, Natural Sciences, Japanese Language; Tohoku University, Saitama University, Chiba University – Liberal Arts, Natural Sciences;… Các bạn có thể tham khảo thêm danh sách các trường tại đây.

4. Các học bổng du học phù hợp dành cho sinh viên tham gia trao đổi:

a – JASSO International Student Scholarship for Short-term Study in Japan (Học bổng du học Nhật JASSO dành cho sinh viên quốc tế tham gia chương trình trao đổi ngắn hạn): Học bổng cấp cho các sinh viên theo diện trao đổi kéo dài từ 3 tháng đến 1 năm. Để nhận được mức học bổng 80000jpy/tháng này, các sinh viên cần được giới thiệu bởi trường Đại học B bên Nhật (cũng với điều kiện là trường Đại học B nằm trong danh sách được nhận quota học bổng của JASSO). Vì thời hạn đăng kí học bổng với mỗi trường là khác nhau, sinh viên cần chủ động liên hệ với trường để nộp hồ sơ và các giấy tờ cần thiết để được trường giới thiệu lên JASSO. Các bạn xem thêm thông tin chi tiết tại đây

b – Japanese Government (Monbukagakusho) Scholarship “Japanese Studies Program” (Học bổng chính phủ MEXT dành cho các bạn học ngành Nhật học): Như đã đề cập phía trên ở ví dụ về chương trình học bổng tại Đại học Kyushu, học bổng kéo dài 1 năm dành cho các sinh viên theo học ngành Nhật học đến từ một trường Đại học ở ngoài Nhật Bản.

Về các chương trình học bổng du học, hai học bổng phổ biến nhất là học bổng chính phủ MEXT (với trị giá hơn 13man/tháng) dành cho sinh viên ngành Nhật học và học bổng JASSO được đề cập bên trên. Tuy nhiên, đó chỉ là phổ biến. Còn những học bổng ít người biết đến khác thì bạn có thể liên hệ trực tiếp với International Support Center của trường để hỏi thêm về các học bổng phù hợp với mình (học bổng của các tổ chức tư nhân, học bổng địa phương,…). Cơ hội sẽ đến với những ai chịu khó tìm hiểu và dám thử sức mình.

5. Lời kết:

Những chương trình du học trao đổi ngắn hạn rất phù hợp đối với những bạn muốn đi du học trong thời gian ngắn vừa đủ để hiểu biết thêm, trải nghiệm và nhìn nhận về con người và đất nước bạn, được giao lưu và kết bạn với bạn bè quốc tế, bên cạnh đó vẫn muốn dành thời gian theo học tại Việt Nam. Hơn nữa, nếu bạn chưa kịp chuẩn bị ngôn ngữ (tiếng Nhật/ tiếng Anh) và hồ sơ ngay từ bậc phổ thông hoặc năm nhất đại học để có thể theo học từ năm đầu Đại học tại nước ngoài, thì chương trình trao đổi này là sự lựa chọn tốt đối với bạn: Bạn có thể đi khi đang học năm 2 hoặc năm 3 - có sự chuẩn bị kĩ càng về ngôn ngữ, sự trưởng thành và sẵn sàng để đi du học.

Mong rằng bài viết của mình đã phần nào giúp các bạn có cái nhìn rõ hơn về chương trình trao đổi ngắn hạn này, các cơ hội học tập và học bổng, những gì cần chuẩn bị để có thể sang học bên Nhật, trải nghiệm cuộc sống bên này nhé :D.

Kênh tuyển sinh (Theo Gakutomo)