Từ đồng nghĩa trong tiếng Anh và những lỗi thường gặp

1.Định nghĩa về từ đồng nghĩa trong tiếng Anh

Trong cuốn “ An Introduction to Semantics”, G.S Nguyễn Hòa đưa ra nhận định về từ đồng nghĩa là những từ cùng từ loại có nghĩa tương tự nhau nhưng không giống hệt nhau. Chúng có thể giống hoặc khác nhau về nghĩa biểu vật (denotation meaning) hoặc nghĩa biểu thái (connotation meaning). Từ đồng nghĩa có thể thay thế cho nhau được hay không phụ thuộc vào ngữ cảnh cụ thể mà từ đó xuất hiện.

Ví dụ: ‘father’ và ‘dad’ là hai từ đồng nghĩa khác nhau về nghĩa biểu thái. Trong khi đó, các từ ‘misfortune’, ‘accident’ và ‘catastrophe’ là những từ đồng nghĩa khác nhau về nghĩa biểu vật.

Các ví dụ về từ đồng nghĩa trong tiếng Anh:

house – dwelling- residence

gather- collect –assemble

to end – to finish – to complete

to eat – to gobble – to peck – to wolf

1.1.Nguồn gốc của từ đồng nghĩa

a.Từ vay mượn (Borrowings)

G.S Nguyễn Hòa, trong cuốn ‘An Introduction to Semantics’, đã chỉ ra rằng nguồn gốc của phần nhiều các từ đồng nghĩa trong tiếng Anh là do vay mượn, trong đó chủ yếu vay mượn từ tiếng Hy Lạp, tiếng Latin và tiếng Pháp. Chúng trở thành từ đồng nghĩa với từ gốc (native words) tạo nên những nhóm đồng nghĩa, trong đó từ gốc thường là từ trung tính. Những từ tiếng Pháp thường dùng trong văn học còn từ Latin và từ Hy Lạp dùng trong khoa học và những văn bản mang tính chất nghi thức.

Ví dụ: to ask – to question – to interrogate

belly – stomach – abdomen

to end – to finish – to complete

b.Sự chuyển đổi nghĩa (ẩn dụ và hoán dụ)

Ví dụ: Từ ‘hand’ mang nghĩa là ‘worker’ và nó trở thành từ đồng nghĩa với từ này.

Ngoài ra, ‘hand’ còn mang nghĩa là ‘side, direction’ trong kết hợp ‘hand-side’; nghĩa ‘signature’ trong kết hợp ‘hand-signature’.

c. Cấu tạo từ

Sử dụng cụm động từ (Phrasal verbs)

Sử dụng hay tạo ra các cụm động từ .

Ví dụ: to rise – to get up

to get off the ground – to take off the ground

Hình thức chuyển đổi từ. Ví dụ: laughter - laugh

Hình thức rút gọn.

Ví dụ: popular – pop

bicycle – bike

microphone -mike

2. Phân loại từ đồng nghĩa trong tiếng Anh

Từ đồng nghĩa trong tiếng Anh có thể phân chia thành các loại như sau:

2.1. Từ đồng nghĩa tuyệt đối (Absolute/ Total synonyms)

Từ đồng nghĩa tuyệt đối là những từ mang ý nghĩa và những đặc điểm tu từ hoàn toàn giống hệt nhau. Do vậy, ta có thể thay thế chúng cho nhau trong mọi ngữ cảnh.

Ví dụ: fatherland, motherland..

Loại từ này rất hiếm trong tiếng Anh và có lẽ với các ngôn ngữ khác cũng vậy. Tuy nhiên, ta cũng có thể tìm được một vài ví dụ về hiện tượng đồng nghĩa này, gồm có: noun/ substantive, functional/ affix, flexion/ inflexion, semantics/ semasiology.

2.2. Từ đồng nghĩa ngữ nghĩa (Semantic synonyms)

Đây là những từ đồng nghĩa khác nhau về nghĩa biểu vật nên chúng hầu như không thay thế được cho nhau. Những từ này tạo nên một số lượng lớn các từ đồng nghĩa trong tiếng Anh.

Ví dụ: stare – look – gaze – glance

Chúng ta đều biết rằng từ ‘look’ là từ trung tính nhất trong nhóm và có nghĩa là ‘nhìn’ (turn one’s eyes in a particular direction in order to see). ‘stare’ là nhìn chằm chằm do tò mò, còn ‘gaze’ là nhìn ai chằm chằm do ngạc nhiên hay ngưỡng mộ, trong khi đó ‘glance’ là liếc nhìn nhanh ai hay cái gì.

2.3.Từ đồng nghĩa tu từ (Stylistic synonyms)

Loại từ đồng nghĩa này có nghĩa biểu thái (connotation meaning) khác nhau. Trong một nhóm từ đồng nghĩa loại này luôn có một từ trung tâm (central word) hay trung tính (neutral word). Những từ còn lại có chung khái niệm nhưng nghĩa biểu thái thì khác nhau.

Ví dụ: policeman- bobby – cop

Trong nhóm từ đồng nghĩa trên, từ ‘policeman’ mang nghĩa trung tính. Dùng ‘cop’ kèm thái độ không tôn trọng hay khinh miệt, còn từ ‘bobby’ thường được dùng trong khẩu ngữ.

ví dụ về hiện tượng đồng nghĩa tu từ: before – ere; father – dad; fellow -  chap - lad

2.4. Từ đồng nghĩa ngữ nghĩa tu từ (Semantic-stylistic synonyms)

Từ đồng nghĩa loại này khác nhau về cả nghĩa biểu vật và nghĩa biểu thái. Nói cách khác, chúng khác nhau cả về sắc thái ý nghĩa và các khía cạnh tu từ.

Ví dụ: to dismiss – to fire – to sack

to reduce – to axe – to cut back

betrayal – sell – out

house – shack – slum - pad

-Trong nhóm từ đồng nghĩa trên, ‘to dismiss’ là từ trung tính, nghĩa là ‘cho phép đi’.

The class was dismissed at 4. (Lớp học tan lúc 4h)

The duchess dismissed her servant. (Bà nữ công tước đã cho người hầu đi)

-Tuy nhiên, ‘to fire’ có nghĩa ép buộc đi.

He was fired for stealing money from the till. (Nó bị sa thải vì bị bắt quả tang thụt két)

-Còn ‘to sack’ là đuổi, không cho làm thường vì thiếu năng lực. (be sacked for incompetence)

2.5.Từ đồng nghĩa thành ngữ (Phraseological synonyms)

Những từ này khác nhau về khả năng kết hợp với các từ khác.

Ví dụ: do – make (to do exercises but to make money)

language – tongue (native language, but to know languages)

to lift – to raise ( to raise or lift a finger but to raise prices, wages, questions)

meaning – sense (the word has 2 senses or 2 meanings but a man of sense)

Một số ví dụ cho thấy sự khác nhau trong kết hợp của ‘make’ và ‘do’.

Trong  các cụm từ trên, nghĩa của ‘make’ là tạo ra, chế tạo hay tạo thành. Còn nghĩa của ‘do’ là tiến hànhhoặc thực hiện.

2.6. Từ đồng nghĩa lãnh thổ (Territorial synonyms)

Đây là những từ được sử dụng ở các vùng khác nhau như Anh, Canada, Australia hay Mỹ.

Ví dụ: ‘sidewalk’ được dùng thông dụng ở Mỹ, trong khi từ ‘pavement’ lại được dùng phổ biến ở phía bên kia Đại Tây Dương.

Dưới đây là bảng một số từ vựng, cụm từ tiếng anh thuộc nhóm từ đồng nghĩa này.

2.7. Uyển ngữ /Mỹ từ (Euphemism)

Uyển ngữ hay Mỹ từ là cách nói nhẹ nhàng, gián tiếp khi đề cập đến các vấn đề khó chịu, gây bối rối hay không mong muốn.

Ví dụ: redundant – be out of job /unemployed

the underprivileged – the poor

die - be no more – be gone – lose one’s life – breath one’s last –join the silent majority

WC - the rest room - bathroom

Trong nhóm từ đồng nghĩa trên, từ ‘redundant’ không đề cập trực tiếp về tình trạng mất việc làm như từ ‘unemployed’  hay ‘be out of job’. Do đó, khi sử dụng từ này sẽ tránh được sự khiếm nhã, thiếu tế nhị hay bất lịch sự.

3.Lỗi thường gặp khi sử dụng từ đồng nghĩa trong tiếng Anh

4. Bài tập vận dụng về cách sử dụng từ đồng nghĩa trong tiếng Anh

Mark the letter A, B, C, or D to indicate the word or phrase that is closest in meaning to the underlined part in each of the following questions.

1: He was asked to account for his presence at the scene of crime.

A. complain        B. exchange       C. explain            D. arrange

2: The teacher gave some suggestions on what could come out for the examination.

A. effects            B. symptoms      C. hints                 D. demonstrations

3: I’ll take the new job whose salary is fantastic.

A. reasonable    B. acceptable    C. pretty high       D. wonderful

4: I could see the finish line and thought I was home and dry.

A. hopeless        B. hopeful           C. successful      D. unsuccessful

5: Carpets from countries such as Persia and Afghanistan often fetch high prices in the United States.

A. Artifacts         B. Pottery      C. Rugs       D. Textiles

6: Though many scientific breakthroughs have resulted from mishaps it has taken brilliant thinkers to recognize their potential.

A. accidents       B. misunderstandings                    C. incidentals                     D. misfortunes

7: The shop assistant was totally bewildered by the customer's behavior.

A. disgusted       B. puzzled                                           C. angry                                D. upset

8: He didn't bat an eyelid when he realized he failed the exam again.

A. wasn't happy                B. didn't want to see     C. didn't show surprise  D. didn't care

9: Ralph Nader was the most prominent leader of the U.S consumer protection movement.

A. casual             B. significant                      C. promiscuous                 D. aggressive

10: Around 150 B.C. the Greek astronomer Hipparchus developed a system to classify stars according to brightness.

A. record                            B. shine               C. categorize                      D. diversify

11: She is always diplomatic when she deals with angry students.

A. strict                                 B. outspoken                    C. firm                   D. tactful

12: Roget's Thesaurus, a collection of English words and phrases, was originally arranged by the ideas they express rather than by alphabetical order.

A.  restricted                     B. as well as                        C. unless               D.  instead of

13: With the dawn of space exploration, the notion that atmospheric conditions on Earth may be unique in the solar system was strengthened.

A. outcome                        B. continuation                 C. beginning       D. expansion

14: Let's wait here for her; I'm sure she'll turn up before long.

A. arrive                               B. return                                              C. enter                D. visit

15: This tapestry has a very complicated pattern.

A. obsolete                         B. intricate                                          C. ultimate          D. appropriate

16: During the Great Depression, there were many wanderers who traveled on the railroads and camped along the tracks.

A. veterans                        B. tyros                 C. vagabonds                     D. zealots

17: We decided to pay for the furniture on the installment plan.

A. monthly payment      B. cash and carry             C. credit card      D. piece by piece

18: The last week of classes is always very busy because students are taking examinations, making applications to the University, and extending their visas.

A. hectic                                B. eccentric                        C. fanatic              D. prolific

19: The drought was finally over as the fall brought in some welcome rain.

A. heatware                       B. harvest                            C. summer          D.  aridity