Hãy đầu tư vào 93% này để có kỹ năng thuyết trình tốt nhất

Hãy đầu tư vào 93% này để có kỹ năng thuyết trình tốt nhất

93% đó là gì?

Bấy lâu nay khi chúng ta chuẩn bị cho một bài báo cáo hay một bài thuyết trình thì chúng ta tập trung vào đâu? Phần lớn tất cả chúng ta đều tập chung vào phần nội dung, ta chỉ quan tâm tới việc ta sẽ nói cái gì nhưng đó chỉ là 7% của sức mạnh thông điệp mà thôi. Đã bao giờ ta quan tâm tới giọng nói của mình chưa, bạn sẽ tập giọng của mình như thế nào, bạn sẽ nhấn giọng như thế nào bạn sẽ thay đổi tốc độ bài nói như thế nào, bên cạnh đó cách diễn tả tình cảm của mình qua bài nói như thế nào, trang phục như thế nào, mặt diễn tả cảm xúc như thế nào.

Vâng bấy lâu nay chúng ta mới đầu tư vào 7% ngôn từ đã tuyệt vời như vậy rồi, còn mảnh đất 93% phi ngôn từ màu mỡ nếu chúng ta đầu tư vào thì kỹ năng thuyết trình của bản thân sẽ hoàn thiện rất nhiều.

Tìm hiểu khái niệm phi ngôn từ

Để làm rõ khái niệm Phi ngôn từ, chúng ta hãy phân biệt với Ngôn từ. Ngôn từ là nội dung thông điệp hoặc bài thuyết trình được các diễn giả nói ra hoặc viết ra. Phi ngôn từ là giọng nói (bao gồm các yếu tố như: ngữ điệu, chất giọng, độ cao…) và hình ảnh (bao gồm những gì người nhận thông điệp/ thính giả nhìn thấy: nét mặt, dáng vẻ, trang phục, di chuyển…) khi ta thuyết trình.

Tầm quan trọng của phi ngôn từ trong kỹ năng thuyết trình

Khi ta truyền tải một thông điệp thì hiệu quả của ngôn từ, giọng nói và hình ảnh được thể hiện như sau:

Tỷ lệ giữa ngôn từ và phi ngôn từ là 7/93 - tức là sức ảnh hưởng của phi ngôn từ tới người nghe gấp 13,285 (93/7) lần nội dung.

Chắc hẳn là trước khi bước vào một cuộc họp hay hội thảo quan trọng, ai cũng đều phải chuẩn bị bài thuyết trình rất kỹ lưỡng. Chúng ta dành hàng tuần, hàng tháng, thậm chí hàng năm hay nhiều năm để chuẩn bị nội dung, kỹ năng thuyết trình. Bao nhiêu tâm huyết như vậy, tại sao đến khi ta nói lại không mấy ai chú ý lắng nghe? Tại sao cũng cùng một nội dung, người này nói thì được cả hội trường chú ý, vỗ tay tán thưởng, người khác nói lại không thuyết phục thậm chí khiến cả hội trường ngủ gật?

Đã bao giờ các bạn thấy một người đang yêu nói chuyện chưa, khi các bạn thuyết trình về một đề tài nào mà các bạn đam mê yêu thích thì người khác sẽ cảm nhận thế nào. Đó là lúc ta dùng cả người để nói thuyết phục người nghe bằng nét mặt cử chỉ dáng điệu nụ cười và thậm chí cả trang phục nữa.

Khi bạn nói “tôi rất vui được có mặt tại đây ngày hôm nay” nhưng nét mặt của bạn buồn bã thì liệu người ta có tin bạn không. Bây giờ các bạn thử nắm chặt tay lại gồng cứng lên rồi hô “Anh yêu em” thì giọng bạn có mềm mại được không hoặc bạn duỗi lỏng tay ra và hô “Quyết tâm” có ai tin không? Tại sao lại như thế? Vì cả cơ thể là một thể thống nhất khi ta thuyết trình dùng tổng lực cả người nói thì hiệu quả tăng lên gấp bội .

Lúc ta còn bé ta luôn có xu hướng sử dụng phi ngôn từ để diễn đạt ý tưởng của mình, sử dụng phi ngôn từ là bản năng của con người.

Khi sử dụng phi ngôn từ trong thuyết trình thì cảm xúc lí trí như hoà làm một và bạn sẽ có một bài thuyết trình không thể bị thất bại.

Kỹ năng thuyết trình: Những biểu hiện phi ngôn từ cần đặc biệt chú ý

1.Tốc độ khi nói

Tốc độ nói là điều phải được đặc biệt coi trọng. Nó là yếu tố làm cho bài phát biểu của bạn hấp dẫn hơn. Dĩ nhiên ta tránh nói quá nhanh hay quá chậm.

• Nếu bạn nói nhanh quá, người nghe phải tiếp nhận một lượng thông tin lớn trong một thời gian ngắn, họ sẽ không hiểu bạn đang nói gì.
• Ngược lại, nói chậm quá khiến bạn sẽ khiến cho người đối diện cảm thấy buồn ngủ. Nên khi nói phải quan sát phản ứng của người nghe để điều chỉnh cho hợp lý.

Tuy nhiên, có những từ lạ tai, ý khó và những từ cần được nhấn mạnh thì phải được nói thật chậm, thật rõ, thật mạnh để cho người nghe nhận ra. Đôi khi có những câu khó, ta phải nói chậm hẳn cả câu. Những câu chứa đựng  ý sâu sắc quá không được phép nói nhanh, sẽ rất uổng.

2. Nhịp điệu trong khi nói

Trong khi phát biểu bạn thấy câu hay đoạn nào quan trọng thì nên nhấn mạnh, đoạn nào thì cần phải hạ thấp giọng. Điều này sẽ giúp người nghe dễ dàng hình dung và bắt ý hơn.

3. Âm lượng

Nếu âm lượng khi nói cứ đều đều sẽ khiến người nghe không chăm chú lắng nghe dù vấn đề có quan trọng đến đâu. Nên giọng nói phải đủ nghe, trong khi nói lúc thì trầm lúc bổng mới cuốn hút người nghe. Có như vậy, bài phát biểu của bạn mới có sức thuyết phục khán giả.

Hãy đầu tư vào 93% này để có kỹ năng thuyết trình chuyên nghiệp.

4. Sự ngừng lại

Tạm dừng. Để chính bạn và thính giả có một chút thời gian để suy nghĩ và nghiền ngẫm. Đừng trình bày vội vã và để rồi người nghe cũng như chính bạn có cảm giác hết hơi mệt lử.

5. Ngôn ngữ cơ thể

• Thường xuyên nhìn khán giả sẽ giúp cảm thấy họ không phải người thừa.
• Hãy dừng lại vài giây nhìn một người nào đó trước khi đưa ánh mắt đến một người khác.
• Nếu thời gian giao tiếp qua ánh mắt kéo dài hơn từ 3-5 giây, người nghe sẽ cảm thấy không thoải mái.
• Khi khán giả không nhìn bạn nữa, đó sẽ là dấu hiệu đầu tiên cho biết họ không còn lắng nghe bạn.

- Nét mặt: giữ nét mặt thân thiện, cởi mở. Kể cả khi bạn căng thẳng, nhờ nụ cười đó mà khán giả cũng sẽ đánh giá cao thái độ tích cực của bạn, và bạn sẽ cảm thấy thư giãn hơn. Đừng để quá nghiêm nghị hay cứng nhắc từ đầu đến cuối.

• Hãy dùng nét mặt để thể hiện sự quan tâm, lòng nhiệt tình, sự thấu cảm và sự hiểu biết của bạn.
• Những biểu hiện thích hợp sẽ giúp bạn trở nên đáng tin cậy hơn đối với người nghe.
• Hãy thành thật! Tốt nhất bạn nên tự kiểm tra trước gương trước khi thực hành nét mặt.
• Hãy thường xuyên mỉm cười một cách tự nhiên.

- Điệu bộ:

• Hãy giữ những điệu bộ,cử chỉ của bạn một cách tự nhiên, đừng quá máy móc, tránh những cử chỉ lặp lại. Và nên thận trọng, đừng đưa ra những cử chỉ có thể bị xem là mất lịch sự hoặc gây khó chịu về mặt văn hóa như dùng tay ra hiệu, đặc biệt là đừng đút tay vào túi quần khi nói.
• Bạn nên dùng tay để nhấn mạnh các điểm chính và thu hút sự chú ý nơi khán giả.

- Cách đi đứng: một dáng điệu và sự di chuyển tốt sẽ truyền tải được sự tự tin, chuyên nghiệp, và đáng tin cậy ở chính bạn.

• Không nên di chuyển quá nhanh hoặc quá chậm gây phản cảm cho người nghe. Cần chú ý khi đi lên bậc thuyết trình vì không có gì làm cho sự tin cậy của thính giả đối với bạn giảm đi bằng những việc đại loại như vấp té trên đường bước lên trước người nghe

- Tư thế:

• Hãy đứng thẳng với tư thế chân rộng bằng vai, đầu gối xuôi một cách tự nhiên khi bạn không đi lại trong phòng.
• Tư thế đứng này sẽ giúp bạn trông tự tin, thư giãn và có quyền lực.
• Bạn nên tỏ ra thoải mái và không lúng túng, hãy luyện tập vài lần để có được cảm giác đó.

- Chuyển động

• Hãy tỏ ra thật sinh động là bí quyết thuyết trình hiệu quả.
• Hãy chuyển động một chút, ngay cả khi bạn phải đứng trên bục hoặc bên cạnh chiếc máy chiếu.
• Đừng đi lang thang hay làm điều gì kỳ quặc như chạy nhảy, lắc người, đi nhanh hoặc những hành động gây ra sự xao lãng không cần thiết.
• Nói chậm, phát âm rõ, biểu lộ cảm xúc hợp lí với những điều bạn trình bày. Thiết lập mối liên hệ với thính giả. Cố gắng nói đủ lớn để người ngồi xa nhất cũng có thể nghe thấy. Thường xuyên thay đổi âm điệu của bạn và kịch tính hoá nếu cần thiết. Nếu dùng mic, hãy điều chỉnh mic và giọng nói cho phù hợp.

Như phân tích ở trên, để một bài thuyết trình thành công thì yếu tố phi ngôn từ chiếm vị thế khá quan trọng. Một khi các bạn hiểu và nắm rõ sức mạnh tuyệt vời của phi ngôn ngữ, các bạn sẽ có kỹ năng thuyết trình hiệu quả và trở thành một thuyết trình viên giỏi nhất.

Tham khảo từ ĐH Duy Tân

Bài viết thuộc chủ đề: kỹ năng thuyết trình, phi ngôn từ trong thuyết trình, biểu hiện phi ngôn từ, phi ngôn ngữ trong thuyết trình, bí quyết thuyết trình hiệu quả