Sự kiện: Điểm thi đại học 2013, Diem thi dai hoc, điểm thi 2013
Mỗi năm, cả nước có hàng ngàn kỹ sư công nghệ thông tin (CNTT) ra trường, nhưng chỉ khoảng 70% tìm được việc làm (50% là làm việc trái nghành).Trong khi đó, các doanh nghiệp dù muốn tìm kiếm nhân sự để mở rộng sản xuất cũng không tuyển dụng được. Nghịch lý đó trên thị trường lao động tiếp tục là vấn đề nan giải chưa tìm ra cách giải quyết dù nguyên nhân sâu xa xuất phát từ tâm lý cầu toàn trong chọn trường, chọn nghề của phụ huynh và học sinh.
Thừa thầy thiếu thợ - chuyện muôn thuở
Theo số liệu dự báo của Bộ Thông tin và Truyền thông, đến năm 2018, Việt Nam sẽ có 50-60 triệu người sử dụng Internet, có khoảng 40 triệu người sử dụng smartphone, và trên 1 triệu smart tivi tích hợp Internet. Để đón đầu xu hướng đó, trong vài năm trở lại đây, các doanh nghiệp CNTT cũng tăng cường nhu cầu tuyển dụng nhân lực. Riêng năm 2012 nhu cầu này đã tăng hơn 66% so với năm 2011; đặc biệt nhu cầu tuyển dụng nhân sự trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học chuyên ngành như lập trình viên, kỹ sư hệ thống mạng, kỹ sư phần cứng, tester, nhân viên phát triển phần mềm, thiết kế lập trình web, lập trình mobile…
Đối lập với tương lai màu hồng đó, thị trường lao động năm 2012 cho thấy nguồn cung nhân lực chỉ đáp ứng 70% nhu cầu tuyển dụng. Ngoài ra, nguồn cung đa số lại là sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng còn hạn chế về kỹ năng, chưa phù hợp yêu cầu chuyên ngành lẫn trình độ ngoại ngữ. Chia sẻ vấn đề này, đại diện công ty Micro Game cho biết công ty không yêu cầu quá cao về mặt chuyên môn khi tuyển dụng, nhưng phần lớn sinh viên mới ra trường quá thiếu kỹ năng làm việc và chậm thích nghi với môi trường, văn hóa doanh nghiệp. Điều này gây khó khăn cho quá trình tuyển dụng nhân sự, cũng như làm cho công ty phải tiêu tốn khá nhiều chi phí để đào tạo lại cho các ứng viên.
Giải thích cho nghịch lý thừa thầy - thiếu thợ trong ngành CNTT, ông Phí Anh Tuấn - Phó chủ tịch Hội tin học TPHCM, cho rằng những khó khăn chính trong việc đào tạo CNTT hiện nay là chương trình giảng dạy còn chú trọng lý thuyết trong khi doanh nghiệp cần kỹ năng, các trường thiếu phương tiện thực hành cho sinh viên và thiếu thông tin về nhu cầu thị trường. Bên cạnh đó, với sức hút của một ngành đang phát triển mạnh mẽ và được đầu tư để trở thành ngành chủ lực thì các trường đại học, cao đẳng, trung cấp đua nhau đưa CNTT vào đào tạo và mỗi năm thu hút hàng nghìn thí sinh dự thi. Nhưng chất lượng đào tạo thì không phải đơn vị nào cũng đặt lên hàng đầu. Tiếc rằng, dù được định hướng khá nhiều, cho đến nay, tâm lý có tấm bằng đại học vẫn là mục tiêu duy nhất của các phụ huynh khi cho con mình chọn trường, chọn nghề.
Sinh viên cao đẳng nghề CNTT làm quen với môi trường doanh nghiệp trong các giờ thực hành (hình ảnh minh họa).Lối thoát từ trường nghề
Cũng theo ông Phí Anh Tuấn, trong khi thị trường lao động vẫn đang khiến xã hội phải đau đầu thì một số doanh nghiệp đã có sự chuyển hướng trong lựa chọn đối tượng tuyển dụng. Qua quan sát, để tuyển được những nhân sự CNTT lành nghề, các doanh nghiệp đã tìm đến các trường cao đẳng nghề. Khác với chương trình đào tạo chỉ thiên về lý thuyết ở đại học, các trường cao đẳng nghề tập trung đẩy mạnh thực hành và trải nghiệm thực tế lên đến 70-80% chương trình học. Không chỉ là thực hành đơn thuần, sinh viên còn được trải nghiệm ở xưởng thực tập với các máy móc, thiết bị, công nghệ hiện đại do các doanh nghiệp CNTT hàng đầu tài trợ.
Giải pháp cho nghịch lý "thừa thầy thiếu thừa"
Điểm mấu chốt của chương trình đào tạo nằm ở chỗ trong quá trình đào tạo, các trường nghề đẩy mạnh công tác liên kết và hợp tác cùng các doanh nghiệp để mang lại những cơ hội học tập tốt nhất cho sinh viên. Các bạn thường xuyên được làm trên các dự án thật do doanh nghiệp cung cấp cũng như đến thực tập trực tiếp tại công ty để có thể làm quen với môi trường công việc, rèn luyện, nâng cao tay nghề và không bị bỡ ngỡ khi bắt tay vào công việc thực tế.
Đại diện của một trường cao đẳng nghề khẳng định, với phương châm “đào tạo sinh viên trở thành thợ trước khi trở thành thầy”, các trường nghề đã và đang đào tạo ra một đội ngũ nhân sự CNTT có chuyên môn, giỏi tay nghề, làm được việc cho xã hội. Điều này khiến các doanh nghiệp tin tưởng tuyển dụng sinh viên trường nghề cho những vị trí quan trọng. Tuy nhiên, sinh viên nên lựa chọn những trường chuyên sâu về CNTT để có kết quả đào tạo tốt nhất. Vì những trường này sẽ tập trung toàn bộ nguồn lực để đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên tốt nhất cho ngành CNTT mà không phải phân tán cho bất kỳ ngành nghề nào khác.
Có thể nhận thấy, bằng cấp đại học hiện nay đã không còn là con át chủ bài giúp ứng viên ghi điểm với nhà tuyển dụng mà ngược lại những kinh nghiệm, kỹ năng, thái độ làm việc sẽ giúp ứng viên dễ dàng có được cái gật đầu của các chuyên gia săn đầu người. Hãy sáng suốt trong việc lựa chọn trở thành một người thầy kém hay một người thợ giỏi cho tương lai của mình.
Theo Infornet
