GLTT giải đáp thắc mắc về kỳ thi THPT quốc gia 2017

Cuối tháng 9, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức công bố phương án tổ chức thi THPT quốc gia năm 2017. So với bản dự thảo của Bộ GD&ĐT đưa ra trước đó, phương án chính thức thi THPT Quốc gia 2017 không có nhiều thay đổi.

Theo phương án của Bộ GD&ĐT, thí sinh sẽ thi 4 bài trắc nghiệm gồm Toán, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên (tổ hợp Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (tổ hợp Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân) đối với thí sinh hệ giáo dục THPT.

Với bài thi Ngoại ngữ, thí sinh có thể chọn thi một trong các thứ tiếng: Anh, Nga, Pháp, Trung Quốc, Đức, Nhật. Thí sinh có thể dự thi cả 5 bài thi. Điểm bài thi tự chọn nào cao hơn sẽ được tính để xét công nhận tốt nghiệp THPT.

Sau khi phương án tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia 2017 được công bố, Báo điện tử VTV News đã nhận được nhiều phản hồi của độc giả, trong đó có không ít thắc mắc về ngân hàng câu hỏi thi trắc nghiệm, cấu trúc bài thi tổ hợp hay tiêu chí chọn lựa bộ câu hỏi trắc nghiệm... Những vấn đề này đã được TS. Trần Văn Nghĩa - Phó Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng, Bộ GD&ĐT giải đáp trong buổi GLTT với độc giả VTV News.

Dưới đây là nội dung buổi giao lưu:

Thưa ông Trần Văn Nghĩa! Ông có thể nêu vắn tắt, ngắn gọn về phương án tuyển sinh năm 2017 có bao nhiêu điểm mới so với năm 2016, những thay đổi đó là gì?

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Quy chế tuyển sinh 2017 trên cơ sở sửa đổi, bổ sung Quy chế tuyển sinh năm 2016. Như vậy, những quy định cụ thể về phương án tuyển sinh năm 2017 sẽ được công bố sau khi Quy chế Tuyển sinh được ban hành.

Tuy nhiên, về tổng thể, có thể nói phương án tuyển sinh năm 2017 về cơ bản vẫn giữ ổn định như năm 2016. Các trường tự chủ trong công tác tuyển sinh và có thể chọn một hoặc một số phương thức xét tuyển trong các phương thức xét tuyển như sau:

- Xét tuyển dựa trên kết quả học tập ở Trung học phổ thông;

- Xét tuyển dựa vào kết quả kỳ thi THPT quốc gia

- Sơ tuyển dựa vào kết quả Kỳ thi THPT quốc gia (hoặc dựa vào kết quả học tập ở cấp THPT) kết hợp với thi đánh giá năng lực chuyên biệt của thí sinh;

- Các trường cũng có thể sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực của trường khác để xét tuyển;

Điểm điều chỉnh chính của phương án xét tuyển năm 2017 là phương án xét tuyển đợt 1 đối với phương thức xét tuyển bằng kết quả thi THPT quốc gia.

Những điểm mới thay đổi này đã khắc phục được những điểm hạn chế của năm vừa qua ra sao?

Như chúng ta đã biết, năm 2015 với việc cho phép thí sinh đăng ký vào 1 trường và cho phép thí sinh được thay đổi nguyện vọng, đã tạo điều kiện cho thí sinh lựa chọn được ngành phù hợp, các trường không phải xử lý vấn đề "thí sinh ảo". Tuy nhiên, việc cho thí sinh "rút hồ sơ ra, nộp hồ sơ vào" đã gây ra sự hỗn loạn ở một số trường trong những ngày cuối của đợt xét tuyển. Năm 2016, với việc không cho thí sinh thay đổi nguyện vọng và đổi lại thí sinh được đăng ký vào tối đa 2 trường đã đảm bảo việc xét tuyển diễn ra một cách trật tự. Tuy nhiên, vấn đề thí sinh ảo đã gây khó khăn cho nhiều trường kèm theo các hệ lụy khác.

Phương án xét tuyển đợt 1 bằng kết quả thi THPT quốc gia năm 2017 dự kiến sẽ xử lý vấn đề "thí sinh ảo" và vẫn đảm bảo quyền lợi của học sinh được đăng ký nhiều ngành, nhiều trường trên cơ sở ứng dụng triệt để công nghệ thông tin vào công tác xét tuyển.

Một số năm gần đây, năm nào Bộ Giáo dục & Đào tạo cũng có thay đổi, cải cách về quy chế tuyển sinh ĐH - CĐ. Xin hỏi bao giờ chúng ta mới có một quy chế tuyển sinh chuẩn, để các thí sinh không còn là những con “chuột bạch”?

Về vấn đề này, chúng tôi mong muốn các bậc phụ huynh nhìn nhận một cách toàn diện hơn. Với việc tổ chức kỳ thi THPT quốc gia vừa để xét công nhận tốt nghiệp, vừa để làm cơ sở để các trường xét tuyển đã  giảm nặng nề trong thi cử, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thí sinh.

Với phương thức tuyển sinh sử dụng kết quả kỳ thi THPT quốc gia, trong 2 năm qua và dự kiến cả đối với năm 2017 đều cho phép thí sinh đăng ký xét tuyển sau khi có kết quả thi. Điều này rất thuận lợi cho thí sinh, tuy nhiên cũng chính vì thay đổi này mà việc tìm ra một phương án xét tuyển tối ưu trở nên khó khăn hơn nhiều so với việc yêu cầu thí sinh đăng ký xét tuyển trước khi thi. Trên cơ sở kết quả triển khai năm 2015, năm 2016, Bộ đã điều chỉnh một số điểm trong phương án xét tuyển và đã đem lại kết quả là kỳ tuyển sinh diễn ra trật tự. Trên cơ sở rút kinh nghiệm công tác tuyển sinh năm 2015 và năm 2016, Bộ sẽ hoàn thiện phương án tuyển sinh năm 2017.

Môn Lịch sử từ trước tới giờ đòi hỏi học sinh không chỉ nhớ các mốc thời gian, kiến thức cơ bản mà còn đòi hỏi sự suy luận, phân tích, kết nối các vấn đề với nhau. Nếu thi trắc nghiệm, các em sẽ học một cách máy móc, khô khan và không hiểu cặn kẽ vấn đề, Bộ có thể đưa ra lý do thỏa đáng cho việc chọn trắc nghiệm khách quan làm phương án thi Lịch sử?

Từ thực tế triển khai thi trắc nghiệm môn lịch sử ở một số nước trên thế giói, có thể thấy rằng bằng các câu trắc nghiệm vẫn có thể  đánh giá được các kỹ năng trên của học sinh. Để đảm bảo học sinh phải suy luận, phân tích, kết nối các vấn đề khi làm bài thi, cần có đầu tư cho việc xây dựng các câu hỏi trắc nghiệm.

Việc áp dụng hình thức thi trắc nghiệm đối với môn Toán có thực sự hiệu quả? Thay vì đánh giá khả năng suy luận và sáng tạo của học sinh qua cách giải và cách trình bày của từng bài toán, đặc biệt là khả năng phân tích hình học phẳng, hình học không gian, việc chỉ tập trung vào chấm kết quả của các bài toán qua bài thi trắc nghiệm có thể đánh giá đúng khả năng của học sinh trong môn học này?

Việc áp dụng hình thức thi trắc nghiệm hay tự luận đều có các ưu, nhược điểm không chỉ đối với môn Toán mà các các môn thi khác, tuy nhiên với mục đích của kỳ thi THPT quốc gia là thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT và làm cơ sở cho các trường tuyển sinh. Với phạm vi rộng trên cả nước với gần 1 triệu thí sinh dự thi thì thi bằng hình thức trắc nghiệm có nhưng ưu điểm vượt trội.

Em muốn hỏi việc thay đổi từ thi tự luận môn Toán sang trắc nghiệm có lợi gì cho học sinh, giáo viên? Và sự thay đổi này liệu có được lâu dài không hay đơn thuần chỉ là thay đổi để thử nghiệm?

Một số ưu điểm khi thi trắc nghiệm có thể nhận ra đó là: khả năng bao phủ chương trình tốt hơn, việc chấm thi chính xác hơn, và đòi hỏi thí sinh phải phân tích, suy xét, xử lý vấn đề một cách khẩn trương. Để đảm bảo phương án tổ chức thi trắc nghiệm được thực hiện một cách ổn định, khi đưa ra phương án thi, Bộ đã phân tích kỹ các ưu, nhược điểm và trên cơ sở đó cùng với việc đưa ra  hình thức thi trắc nghiệm trong kỳ thi THPT quốc gia, Bộ đã chỉ đạo chặt chẽ việc đánh giá thường xuyên ở trường phổ thông kết hợp hình thức tự luận và trắc nghiệm.

Thay đổi cách thi thì học sinh cũng phải thay đổi như thế nào về cách học khi một số môn thi chuyển từ hình thức tự luận sang trắc nghiệm?

Dù thi theo hình thức nào các em cũng cần phải nắm vững kiến thức. Ngoài ra, trong sách học và sách bài tập đều có các bài tập trắc nghiệm để các em rèn luyện.

Xuất phát từ đâu Bộ quyết định gộp 3 môn thành 1 bài thi? Bộ sẽ có những công văn hướng dẫn giáo viên về các dạy và lời khuyên nào cho học sinh về cách học bởi đây là điều hoàn toàn mới?

Từ nhiều năm, đề thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh Đại học, Cao đẳng đã yêu cầu thí sinh phải sử dụng kiến thức liên môn trong việc giải quyết các vấn đề của thực tế. Việc gộp 3 môn thành bài thi là hướng phát triển của định hướng trên và đã có kinh nghiệm từ thực tế bài thi đánh giá năng lực của ĐHQG Hà Nội trong 3 năm qua.

Đối với năm 2017, bài thi mới dừng ở mức tổ hợp các môn thi (ví dụ bài khoa học tự nhiên gồm 3 phần riêng biệt: phần 1 là 40 câu về Vật lý, phần 2 là 40 cầu về Hóa học, phần 3 là 40 cầu về Sinh học), do vậy các thí sinh yên tâm ôn tập từng môn của bài thi như trước kia.

Tôi thắc mắc với phương án tuyển sinh năm 2017, cơ hội vào đại học của các thí sinh có cao hơn năm 2016 không, và quyền lợi của các em được đảm bảo thế nào?

Phương án tuyển sinh năm 2017 sẽ được xây dựng trên cơ sở kế thừa phương án tuyển sinh năm 2016, vẫn đảm bảo mỗi thí sinh được đăng ký nhiều trường, nhiều ngành và việc đăng ký xét tuyển bằng kết quả kỳ thi THPT Quốc gia được thực hiện sau khi học sinh có kết quả thi. Chính vì vậy, các em hoàn toàn có thể yên tâm về cơ hội vào đại học của mình.

Các thí sinh trong cùng phòng thi có một mã đề thi riêng. Vậy, Bộ dựa vào tiêu chí nào để chọn các câu hỏi có độ khó tương đương dành cho các thí sinh có các mã đề thi trong cùng một phòng thi? Liệu có trường hợp một số thí sinh “ăn may” gặp đề thi được đánh giá là dễ hơn?

Hiện nay, đối với các bài thi trắc nghiệm đều cho phép xây dựng các đề thi khác nhau có độ khó cân bằng trên cơ sở ngân hàng câu hỏi thi được chuẩn hóa. Với kinh nghiệm thực tế xây dựng đề thi đánh giá năng lực của ĐHQG Hà Nội trong những năm qua, thí sinh có thể yên tâm về việc các đề thi sẽ có độ khó như nhau.

Việc xuất hiện 2 bài thi tổ hợp liệu có phát sinh ra thêm những tổ hợp xét tuyển mới không?

Đúng là với việc xuất hiện các bài thi, các trường có thể đưa ra tổ hợp xét tuyển mới. Tuy nhiên, các bài thi đều có điểm thành phần của từng môn thi nên các trường vẫn có thể sử dụng các khối thi truyền thống để xét tuyển.

Đề thi minh họa vừa được Bộ đưa ra được đánh giá là bao quát quá trình học của học sinh tuy nhiên, nhiều đề được cho là dài và nhiều bạn học sinh lo không kịp thời gian làm bài. Bộ nghĩ sao về điều này? Và đã nhận được những phản hồi gì về bộ đề thi mình họa 14 môn thi vừa đưa ra?

Do đề thi THPT quốc gia, ngoài việc dùng kết quả để xét công nhận tốt nghiệp THPT còn làm cơ sở để các trường xét tuyển nên đề thi phải có tính phân hóa. Do vậy, không phải tất cả các học sinh đều có thể làm hết được tất cả các câu hỏi của bài trong thời gian quy định.

Tôi là phụ huynh có con thi tốt nghiệp TPHT vào năm tới nên rất quan tâm đến vấn đề này. Tôi có một số câu hỏi muốn gửi tới đại diện Bộ như sau: Việc xét công nhận tốt nghiệp THPT cho thí sinh có gì thay đổi so với năm 2016 không? Thay đổi cấu trúc bài thi trắc nghiệm khách quan có thể dẫn đến thay đổi mẫu Phiếu trả lời trắc nghiệm. Điều này có gây khó khăn cho thí sinh khi làm bài? Việc chấm thi bằng máy sẽ thực hiện như thế nào?

Việc xét công nhận tốt nghiệp về cơ bản vẫn giữ ổn định như năm 2016, đó là điểm các bài thi tốt nghiệp và điểm trung bình cả năm lớp 12 có tỷ lệ tương ứng 50 - 50.

Đúng là với việc thay đổi cấu trúc bài thi trắc nghiệm sẽ phải điều chỉnh mẫu phiếu trả lời trắc nghiệm. Dự kiến sẽ chỉ điều chỉnh tăng số câu trả lời lên 120 câu nên về cơ bản sẽ không gây khó khăn cho thí sinh.

Việc chấm thi bằng máy đã thực hiện nhiều năm đối với các bài thi trắc nghiệm (Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ). Thí sinh phải trả lời trên phiếu trả lời trắc nghiệm và trên cơ sở vị trí các điểm tô trên phiếu trả lời trắc nghiệm, máy sẽ xác định được câu trả lời của thí sinh là đúng hay sai.

Xin TS cho con hỏi ạ. Con ở xã Tam Lãnh của tỉnh Quảng Nam, Khóa tuyển sinh 2016 con đã trúng tuyển vào ngành CNTT của Đại học Sư phạm trực thuộc Đại học Đà Nẵng nhưng vì gia đình không có tiền nên con đành nghỉ để đi làm rồi sang năm thi lại. Nhưng khi quyết định xin rút hồ sơ nhập học thì biết tin năm 2017 Bộ tổ chức thi 5 bài, con thì chỉ thi khối A nhưng trong bài thi tổ hợp lại có thêm môn Sinh nữa nên bây giờ con không biết nên chọn theo môn hay cả bài nữa. Bởi vì môn Sinh trước giờ con không học kĩ lắm và thông tin tuyển sinh của các trường hiện nay cũng chưa có nên con rất lo lắng. Vậy TS cho con biết nên ôn thi thế nào đây ạ? Con xin cám ơn!

Nếu cháu thi khối A thì sẽ đăng ký dự thi các môn Toán, Vật lý, Hóa học và làm bài thi môn Toán, còn bài thi khoa học tự nhiên chỉ cần làm phần bài thi của môn Vật lý và Hóa học, không nhất thiết phải làm bài thi môn Sinh học.

Nếu em thi khối A1 và D thì điểm các môn còn lại như Hóa, Sinh trong bài thi tổ hợp TNXH thấp có ảnh hưởng gì không ạ?

Nếu em là thí sinh tự do thi khối A và D1 thì em cần phải đăng ký thi môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và bài thi khoa học tự nhiên. Trong bài thi khoa học tự nhiên, em có thể được lựa chọn chỉ thi phần liên quan đến môn Vật lý và môn Hóa học.

Xin TS nói rõ hơn về quy trình tuyển sinh đại học năm 2017 (cách tính điểm theo tổ hợp môn). Có phải tính riêng các môn trong môt tổ hợp theo các khối A, B, C... như các năm trước hay có gì mới. Rất cám ơn được trả lời!

Trong năm 2017, các bài thi khoa học tự nhiên và khoa học xã hội sẽ có điểm chung của toàn bài và điểm riêng cho từng môn trong bài thi. Do vậy, các trường Đại học vẫn có thể xét tuyển bằng các tổ hợp truyền thống như năm 2016. Ngoài ra, các trường Đại học cũng có thể quy định các tổ hợp xét tuyển mới trên cơ sở kết quả của bài thi.

Em muốn hỏi tiến sĩ là nếu tổ chức kì thi như việc đã công bố thì việc thí sinh tự do như em sẽ phải thi như thế nào. Nếu như thi khối A1 thì trong bài thi khoa học tự nhiên chỉ làm mỗi lí vậy bộ sẽ xử lí như thế nào để công bằng với các bạn khối khác không?

Trong bài thi khoa học tự nhiên, các em sẽ thi lần lượt môn Vật lý, sau đó là môn Hóa học, cuối cùng là môn Sinh học. Mỗi một môn như vậy, thời gian làm bài sẽ là 50 phút. Như vậy, em có thể yên tâm về sự công bằng trong việc làm bài thi của các thí sinh đăng ký dự thi các khối thi khác nhau.

Tôi hỏi cụ thể với trường ĐH Y dược TP.HCM, cách tuyền sinh năm 2017 có khác gì các năm trước không? Chúng tôi rất mong Bộ GD&ĐT và các trường ĐH nên có phương án tuyển sinh cụ thể và sớm trong tháng 11 để phụ huynh và học sinh được biết.

Sau khi Bộ ban hành quy chế tuyển sinh năm 2017, các trường sẽ căn cứ vào quy chế để xây dựng phương án xét tuyển và công bố công khai để thí sinh được biết. Hiện nay, Bộ đang khẩn trương để có thể ban hành sớm được quy chế tuyển sinh.

Nhiều người cho rằng thi trắc nghiêm môn Toán là đánh mất khả năng tư duy của học sinh, tạo cơ hội cho học sinh học tủ, học lệch ông nghĩ sao về ý kiến này?

Với đề thi trắc nghiệm, với số câu hỏi nhiều hơn nên phạm vi hỏi sẽ rộng hơn và tránh được tình trạng học tủ, học lệch. Còn khả năng đánh giá được năng lực của học sinh sẽ phụ thuộc vào chất lượng của các câu hỏi.

Dạ thưa TS cho con xin hỏi thêm câu hỏi nữa ạ! Đầu tháng 10 vừa rồi Bộ đã công bố đề thi minh họa các môn, như vậy con cũng đỡ phần nào lo lắng nhưng không biết đề thi chính thức có khác gì nhiều không ạ? Và hiện nay con thấy các trung tâm luyện thi quảng cáo rầm rộ như vậy thì mình có nên tham gia vào đó không ạ? Con xin cám ơn TS.Trần Văn Nghĩa ạ!

Đề thi minh họa sẽ giúp học sinh hình dung được mức độ khó của đề thi THPT Quốc gia, tỷ lệ các câu hỏi khó và các câu hỏi đánh giá kiến thức cơ bản làm cơ sở để em có định hướng trong ôn tập. Dù thi theo hình thức nào (trắc nghiệm hay tự luận) thì em cũng cần nắm vững kiến thức mới có thể làm bài được. Do vậy, em nên tập trung ôn tập, bám sát vào chương trình giảng dạy ở trường.

Chúc các em ôn tập tốt để tự tin bước vào kỳ thi đạt kết quả cao nhất và lựa chọn được ngành phù hợp với năng lực và nguyện vọng của mình!


Theo VTV, nguồn: http://vtv.vn/truc-tuyen/gltt-giai-dap-thac-mac-ve-ky-thi-thpt-quoc-gia-2017-20161012154133932.htm