Đề thi môn Văn vào lớp 10 của TP HCM nhiều năm qua được giới chuyên môn đánh giá cao về tính mở và sự đổi mới. Năm ngoái, trong hơn 94.000 thí sinh dự thi, một em giành điểm 9,5 - cao nhất, 432 em đạt từ 9 trở lên.
Sau đây là gợi ý đáp án môn Văn thi lớp 10 ở TP HCM do nhóm giáo viên HOCMAI thực hiện:
Câu 1:
a. Hai lợi ích của việc để những nghĩ suy cất lên thành lời là:
+ Mang đến sự chia sẻ cảm thông;
+ Tạo thành mối dây liên kết giữa người với người.
b. Thành phần biệt lập trong đoạn thơ của Lưu Quang Vũ:
+ Thành phần biệt lập gọi đáp "Mẹ ơi".
c. Từ nội dung đoạn trích trong cuốn Nhật kí của bác sĩ Đặng Thùy Trâm, học sinh rút ra được những hiểu biết về tuổi trẻ Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh.
+ Đó là những chàng trai, cô gái sẵn sàng rời ghế nhà trường đi theo tiếng gọi thiêng liêng để bảo vệ Tổ quốc. Họ tự nguyện vào chiến trường, đối mặt với bao hiểm nguy để sống hết mình với lí tưởng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
+ Đó là thế hệ trẻ đã chứng kiến, thấu hiểu và biết ơn sự hi sinh của những người đi trước để từ đó họ có thêm động lực tiếp tục hành trình bảo vệ Tổ quốc.
+ Đó cũng là tuổi trẻ kiên cường, gan dạ, bản lĩnh của họ được tôi luyện, rèn giũa từ khói lửa chiến tranh và từ lòng căm thù giặc sâu sắc.
d. Với những góc nhìn khác nhau, thí sinh đưa ra quan điểm cá nhân của mình về cách suy nghĩ của triết gia nhỏ xinh Bao Nakashima: Tớ không trở thành ai khác/ Không ai khác có thể trở thành tớ. Thí sinh cần lập luận để chỉ ra lí do mình thích hay không thích.
Một vài gợi ý:
- Em rất thích cách suy nghĩ của triết gia nhỏ xinh Bao Nakashima: "Tớ không trở thành ai khác/ Không ai khác có thể trở thành tớ". Bởi vì:
+ Chia sẻ của Bao Nakashima đã khẳng định những giá trị riêng biệt của bản thân mỗi người. Mỗi người sinh ra là một cá thể riêng biệt, độc đáo và duy nhất, không lẫn với bất kỳ ai.
+ Vì chúng ta là cá thể độc đáo, riêng biệt nên ta cũng không cần lặp lại, bắt chước hay trở thành bản sao của bất kì ai. Ta cần giữ được bản sắc của riêng mình trong suốt hành trình khôn lớn và trưởng thành.
→ Chính nhờ sự khác nhau này đã tạo nên tính đa dạng cho cuộc sống, sự muôn màu cho xã hội. Xã hội phát triển là nhờ vào những giá trị riêng biệt của cá nhân tạo thành.
Câu 2:
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận;
Có đầy đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài: Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
Vấn đề nghị luận: "Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời..."
* Giải thích:
- Giải thích ý thơ: Cuộc sống có những biến cố và khi chúng ta vấp ngã sẽ nhận được sự giúp đỡ của những người xung quanh.
- Vấn đề cần bàn luận: Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời thì sẽ tạo nên sự nuối tiếc, còn ngược lại, nó sẽ là nền tảng cho tình yêu thương, sự gắn kết giữa người với người.
* Bàn luận:
- Những suy nghĩ tốt đẹp không chỉ là những lời cảm ơn chân thành dành cho hành động giúp đỡ của người khác với mình mà đó còn là việc mình lan tỏa sự giúp đỡ đó cho những người xung quanh.
- Nếu những suy nghĩ tốt đẹp không được cất lên thành lời thì những tình cảm tốt đẹp sẽ không được thể hiện và lan tỏa, cuộc sống sẽ bớt đi những sắc màu tươi sáng, tâm hồn ta sẽ nặng trĩu những nuối tiếc.
- Làm thế nào để những suy nghĩ tốt đẹp khi cất lên thành lời? Phải cất lời cảm ơn kịp thời, đúng thời điểm để người giúp đỡ, hỗ trợ ta cảm nhận được thành ý của ta. Những suy nghĩ tốt đẹp cũng cần xuất phát từ tình cảm chân thành vì như vậy những điều tích cực đẹp đẽ mới được lan truyền rộng rãi.
* Dẫn chứng:
- Lời cảm ơn sau khi nhận được sự giúp đỡ từ những người xung quanh mình: bác bảo vệ, cô bán nước, người bạn...
- Hoạt động tri ân, tưởng niệm những anh hùng liệt sĩ, những người công với đất nước, dân tộc...
- Lắng nghe những ý tưởng khởi nghiệp và sẵn sàng ủng hộ khi thấy phù hợp: đổi giấy, quần áo cũ lấy cây xanh; túi làm từ các vật liệu tái chế...
* Mở rộng vấn đề:
- Bày tỏ thái độ không đồng tình với những quan niệm, hành động sai lầm: những người ích kỉ, vô cảm, không biết sẻ chia và cảm thông; không biết nói lời cảm ơn;...
* Bài học và nhận thức:
- Hiểu được vai trò, giá trị của việc sẻ chia những điều tốt đẹp, tích cực trong cuộc sống.
- Lan truyền những tấm gương người tốt, việc tốt tới những người xung quanh để rút ra được bài học đúng đắn trong cách hành động và ứng xử.
- Nên bày tỏ, bộc lộ những suy nghĩ, cảm xúc chân thành để mọi người cảm nhận được những điều tốt đẹp mình muốn lan tỏa.
c. Sáng tạo Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
Chiều nay, các em tiếp tục dự thi môn Ngoại ngữ, thời gian làm bài 90 phút. Ngày 7/6, thí sinh làm bài thi môn Toán với 120 phút và môn chuyên 150 phút (thí sinh dự thi lớp chuyên).
Điểm thi lớp 10 ở TP HCM được công bố vào ngày 20/6.
Năm nay, TP HCM có gần 114.000 học sinh tốt nghiệp THCS, trong đó 96.300 em đăng ký dự thi lớp 10 công lập. Tổng chỉ tiêu của 108 trường THPT công lập của thành phố là 77.300, tỷ lệ trúng tuyển khoảng 80%.
Theo VnExpress