Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định được thành lập trên cơ sở Trường Cao đẳng Y tế Nam Định, tiền thân là Trường Y sỹ Nam Định thành lập từ năm 1960. Lớp lớp thế hệ cán bộ, giảng viên, học sinh sinh viên đã hăng say rèn luyện, công tác và học tập - những cán bộ Y – Dược vừa hồng vừa chuyên đã phục vụ đắc lực cuộc kháng chiến giữ nước vĩ đại trước đây và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đến nay, Trường đã đào tạo hơn 30.000 cán bộ Y tế cho đất nước. Để có được “Trường Đại học Điều dưỡng” như ngày hôm nay, Thầy và trò của biết bao nhiêu thế hệ phải trải qua con đường đầy gian lao vất vả của hơn 50 năm xây dựng và phát triển.
Hơn 50 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Bộ Y tế, sự quan tâm giúp đỡ của Lãnh đạo và nhân dân tỉnh Nam Định. Nhà trường đã vượt qua biết bao thử thách: Từ khi trường mới thành lập với cơ sở vật chất nghèo nàn, đội ngũ cán bộ còn thiếu, trang thiết bị phục vụ dạy học còn thô sơ; đến khi Trường phải sơ tán về các vùng nông thôn 19 xã của tỉnh Hà Nam và Nam Định. Chúng ta không thể nào quên những lớp học nhà tranh vách đất, những trận bom Mỹ đánh phá ác liệt, nhiều học sinh đã trích máu viết đơn tình nguyện xin được ra chiến trường, có những cán bộ, giáo viên, học sinh đã anh dũng hy sinh như: Liệt sỹ Đinh Huy Hợi - giáo viên công tác tại bộ môn Giải phẫu, Liệt sỹ Đinh Mạnh Khanh học sinh y sỹ khoá 19. Nhiều tấm gương điển hình như: Bà mẹ Việt Nam anh hùng Mai Thị Kim Tiến có chồng hy sinh trong kháng chiến chống Pháp, con trai độc nhất của Mẹ hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ...
Sau khi giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (tháng 4/1975), cả nước đi lên Chủ nghĩa Xã hội. Nhiệm vụ của Nhà trường cũng bước sang một giai đoạn mới là đào tạo nguồn nhân lực Điều dưỡng phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Được sự quan tâm chỉ đạo của Bộ Y tế, Nhà trường được tăng cường cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập, xây dựng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Nhà trường.
Để đáp ứng yêu cầu của công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu, năm 1981 Nhà trường được Chính phủ nâng cấp thành Trường Cao đẳng Y tế Nam Định trên cơ sở Trường Trung học Y tế Nam Hà. Với mục tiêu là đào tạo đội ngũ cán bộ y tế có trình độ Y sỹ Cao đẳng để phục vụ tuyến y tế cơ sở và đào tạo Y tá trung học, Hộ sinh trung học cho các bệnh viện và nhu cầu cấp thiết của 6 tỉnh biên giới phía Bắc. Từ năm 1976 đến năm 1987 Trường đã đào tạo theo hình thức cử tuyển cho các tỉnh: Sơn La, Lai Châu, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng và Quảng Ninh.
Tháng 7 năm 1988, Bộ Y tế có Quyết định số 624/BYT - QĐ hợp nhất Trường Cao đẳng Y tế Nam Định với Trường Đại học Y Thái Bình để làm nhiệm vụ đào tạo Bác sỹ đa khoa tuyến huyện, song song với việc đào tạo điều dưỡng, hộ sinh trung học. Trong thời điểm này cơ sở đào tạo tại Nam Định tiếp nhận sinh viên năm thứ 3 đến thứ 6 để tiếp tục giảng dạy.
Tháng 8 năm 1991, Bộ Y tế có Quyết định số 797/BYT - QĐ tách Trường Cao đẳng Y tế Nam Định khỏi Trường Đại học Y Thái Bình để chuẩn bị cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ, giáo viên cho việc nâng cấp thành Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định. Đây là sự kiện lớn và là tiền đề quan trọng trong việc phát triển Trường tới hôm nay.
Năm 1993, Trường được Bộ Y tế giao nhiệm vụ phối hợp với Trường Đại học Y Hà Nội đào tạo Cử nhân Điều dưỡng, Hộ sinh, Kỹ thuật y học ở bậc Đại học.
Tháng 9/1997, Trường được Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép mở mã ngành đào tạo Điều dưỡng, Hộ sinh, Kỹ thuật y học ở bậc Cao đẳng. Tháng 01/1999 Trường được Bộ Giáo dục và Bộ Y tế giao chỉ tiêu kế hoạch đào tạo Cao đẳng Điều dưỡng hệ chính quy tập trung với số lượng 200-300 sinh viên/năm.
Để chuẩn bị cơ sở vật chất nâng cấp thành Trường đại học, tháng 11 năm 2002 Bộ Y tế có Quyết định số 4703/BYT-QĐ cho phép chuẩn bị đầu tư xây dựng, cải tạo mở rộng trường Cao đẳng Y tế Nam Định.
Năm 2003, Bộ Y tế đã có Quyết định phê duyệt các Dự án quan trọng đối với Nhà trường như: Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng trường trên khuôn viên 5,5 ha với tổng mức đầu tư 182,9 tỷ đồng, đồng thời Nhà trường triển khai xây dựng dự án nâng cao năng lực giáo viên Điều dưỡng. Để chuẩn bị cho việc nâng cấp trường thành trường Đại học, ngày 12 tháng 7 năm 2003, Bộ trưởng Bộ Y tế PGS.TS Trần Thị Trung Chiến đã về thăm Trường và làm việc với lãnh đạo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Nam Định về việc nâng cấp Trường Cao đẳng Y tế Nam Định thành Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định.
Ngày 09 tháng 2 năm 2004, Hội đồng thẩm định của Chính phủ gồm Bộ Kế hoạch đầu tư, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính do Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì với sự tham gia của Bộ Y tế và UBND tỉnh Nam Định đã tiến hành thẩm định đề án thành lập Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định trên cơ sở nâng cấp Trường Cao đẳng Y tế Nam Định.
Hội đồng thẩm định đã đánh giá cao sự quan tâm đầu tư của Bộ Y tế, sự quan tâm giúp đỡ hiệu quả của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Nam Định, đặc biệt là sự chuẩn bị của Nhà trường về cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ giảng viên, chương trình đào tạo và công tác quản lý điều hành của Nhà trường. Hội đồng đã nhất trí trình Chính phủ phê duyệt đề án thành lập trường Đại học Điều dưỡng Nam Định.
Ngày 26/02/2004, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định số 24/2004/QĐ-TTg thành lập Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định. Ngày 16 tháng 3 năm 2004 Bộ Y tế đã tiến hành tổ chức lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định tại Hội trường nhà Đa chức năng. Tới dự Lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thành lập Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định có các đồng chí Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các Bộ ngành liên quan, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Nam Định, Thành uỷ, UBND thành phố Nam Định và các Ban ngành hữu quan, các cơ sở thực hành, các trường bạn, phóng viên báo chí, truyền hình Trung ương và địa phương. Đây là một sự kiện ghi nhớ nhất trong lịch sử hơn 50 năm xây dựng và phát triển Nhà trường, mãi mãi là dấu ấn trong mỗi cán bộ, giáo viên, học sinh sinh viên về sự kiện trọng đại này.
Ngày 14/ 4/2004 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Quyết định số 1843/QĐ giao kế hoạch chỉ tiêu tuyển sinh đại học Điều dưỡng hệ chính quy từ năm 2005. Ngày 18/01/2005 Bộ Y tế đã ký Quyết định số 94/QĐ-BYT ban hành Quy chế Tổ chức và hoạt động của Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định. Ngày 25/4/2005 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Quyết định số 3136/QĐ giao kế hoạch chỉ tiêu tuyển sinh đại học Điều dưỡng hệ vừa làm vừa học từ năm 2005.
Ngày 15/9/2005 Bộ Y tế đã ký Quyết định số 3379/QĐ-BYT phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định đến năm 2010 và tầm nhìn 2020.
Năm 2005, Nhà trường được UBND tỉnh Nam Định bàn giao đất Công ty Khách sạn Giao tế để thực hiện Dự án xây dựng, cải tạo và nâng cấp Trường. Đồng thời Hiệu trưởng Nhà trường cũng được Bộ Y tế giao nhiệm vụ làm đồng Giám đốc Dự án “Nâng cao năng lực đào tạo Điều dưỡng trình độ đại học” do Chính phủ Hà Lan tài trợ.
Ngày 12/6/2008, Đoàn kiểm tra của Bộ GD&ĐT đã về kiểm tra tình hình hoạt động của Nhà trường kể từ khi thành Trường Đại học (theo Quyết định số 3072/QĐ - BGD&ĐT ngày 03/6/2007). Đoàn kiểm tra đã ghi nhận và đánh giá cao những thành tích mà Nhà trường đã đạt được trong công tác điều hành, giảng dạy, NCKH và học tập.
Ngày 25/11/2011, Đoàn kiểm tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế đã về kiểm tra thực hiện cam kết thành lập trường Đại học (theo Quyết định số 5784/QĐ- BGD&ĐT). Đoàn kiểm tra đã ghi nhận những hành tích đã đạt được, nhiều chỉ tiêu cam kết vượt mức.
Thực hiện đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục của Bộ GD&ĐT, Nhà trường tiến hành tự kiểm định chất lượng giáo dục từ năm 2009 đã nghiệm thu phần tự đánh giá, báo cáo kết quả đánh giá về Bộ GD&ĐT, Bộ Y tế, để đoàn đánh giá ngoài về thẩm định. Đã thực hiện 3 công khai: Công khai cam kết mục tiêu và chất lượng đào tạo, công khai lực lượng giảng viên và các nguồn lực của Trường, công khai tài chính. Công bố chuẩn đầu ra cho từng ngành nghề đào tạo. Đưa tin các hoạt động thường xuyên trên trang Website của Nhà trường.
Hiện nay chất lượng Nhà trường ngày càng tốt hơn. Cơ sở vật chất khang trang hơn: khu nhà 9 tầng, khu giảng đường, khu thực hành có nhiều thiết bị hiện đại phục vụ giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học. Khu ký túc xá, cơ sở hạ tầng được qui hoạch đẹp mắt, hiện đại với các sân thể thao, vườn cây, nhà đa năng phục vụ cho sinh viên vui chơi, giải trí.