Nên xét cơ chế riêng cho các trường nghệ thuật

NGND Lê Đăng Thực – nguyên hiệu trưởng trường ĐH SKĐA: “Đây là trường dạy nghề đặc biệt

”NGND Lê Đăng Thực cho biết: “Ngay từ những năm 80 của thế kỷ trước, khi thành lập trường, chúng tôi đã thống nhất quan điểm với bộ BD-ĐT về công tác đào tạo những ngành có tính chất đặc thù này. Vậy mà không hiểu tại sao bây giờ “đánh đùng” một cái lại thay đổi... Phải hiểu trường ĐH SKĐA là trường dạy nghề - nhưng là nghề đặc biệt. Mà đã dạy nghề thì phải có người làm nghề giỏi. Thầy dạy ở trường này không dạy theo lối xong phần việc rồi thì thôi, mà đòi hỏi cả một quá trình từ khi tuyển sinh cho đến khi ra trường. Trong quá trình dạy người thầy còn có trách nhiệm phát hiện ra cá tính nghệ thuật (hay còn gọi là tạng) của học trò để giúp họ phát huy được sở trường của họ. Chúng tôi vẫn nói rằng, trường không đào tạo được tài năng, mà chỉ giúp được các tài năng phát triển theo sở thích và tạng của họ”.

Phó chủ tịch thường trực Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh VN Vũ Huyến:“Thầy của tôi chính là những người chả có bằng cấp gì”

Nhà nhiếp ảnh Vũ Huyến không chỉ là người có rất nhiều năm cầm máy và lăn lộn trong lĩnh vực nhiếp ảnh báo chí, ông còn là cộng tác viên tích cực viết bài cho hàng chục tờ báo, tạp chí. Không chỉ chuyên sâu về nhiếp ảnh, ông còn là một cây viết lý luận phê bình nhiếp ảnh, bút ký sắc sảo. Mặc dù cũng đồng tình với việc rà soát và chuẩn hóa đội ngũ giảng viên ở các trường ĐH nói chung, nhưng ông cho rằng, không thể chuẩn hóa một cách cứng nhắc như thế được, bởi đào tạo các ngành sáng tác nó phải có đặc thù riêng. Ông bức xúc: “Bây giờ đi đâu tôi cũng có rất nhiều học trò, được gọi là thầy, nhưng thầy của tôi lại chính là những nhà nhiếp ảnh không có chữ nào của kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ - những nhà nhiếp ảnh “đẻ” ra những bức ảnh để cho lịch sử đất nước này, để bây giờ được Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh - đấy là thầy tôi! Đây là một quyết định sẽ thông minh nếu ngày mai sửa nó đi, còn để thế này nó là vớ vẩn, một thứ sản phẩm của những người không hiểu gì về VHNT...”

NSND Lê Tiến Thọ,Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu:“Thước đo của người thầy là sáng tạo nghệ thuật”

Là người đã từng có nhiều năm đứng trên sân khấu biểu diễn, trước khi làm quản lý (nguyên Thứ trưởng bộ VHTTTDL), NSND Lê Tiến Thọ cho rằng để đổi mới toàn diện đào tạo đối với nghệ thuật phải có sự chuẩn bị kỹ từ việc lập đề án cũng như lộ trình với những bước đi thích hợp. Quyết định tạm dừng tuyển sinh này là quá vội vàng, sẽ làm đứt đoạn việc đào tạo nghệ thuật, đặc biệt trong lĩnh vực nghệ thuật truyền thống - vốn đang rất khó khăn ngay từ khâu tuyển sinh. Một tiến sĩ chỉ làm nhiệm vụ đúc kết và ghi chép tổng hợp, nhưng với giảng viên nghệ thuật thì thước đo lại bằng sáng tạo nghệ thuật, bằng việc truyền thụ những kinh nghiệm thực tiễn chứ không thể truyền dạy bằng lý thuyết là đủ... Không thể cứ có học vị là có thể trở thành tài năng nghệ thuật.

Nghệ sĩ Hoài Oanh:“Thầy của tôi là một người làm nghề giỏi...”

Hoài Oanh là nghệ sĩ uốn dẻo nổi tiếng từ những năm 1980, 1990 của thế kỷ trước. Đã từng đoạt nhiều giải trong nước cũng như quốc tế, đặc biệt là cúp nghệ thuật tại CHDCND Triều Tiên - một nước có nghệ thuật xiếc nổi tiếng thế giới, chị cho rằng: Tùy từng nghề, nhưng với người thầy dạy trong các trường nghệ thuật thì theo tôi cần nhất là phải là người làm nghề giỏi, có kinh nghiệm và có phương pháp sư phạm. “Tôi được học nghệ sĩ Xuân Mai - bà là nghệ sĩ biểu diễn bình thường (theo nghĩa không có học hàm, học vị...) nhưng bà là một người làm nghề giỏi, một nhà giáo có phương pháp sư phạm tốt. Bà đã đào tạo ra nhiều nghệ sĩ thành danh...” - Hoài Oanh nhấn mạnh.

Ông Đào Hùng, vụ trưởng Vụ đào tạo Bộ VHTTDL cho biết:

Ngày 10.2, Bộ VHTTDL cũng đã có công văn gửi Bộ GD-ĐT đề nghị xem xét lại tính chất đặc thù của việc đào tạo các ngành nghệ thuật. Ông Hùng cũng cho rằng, việc rà soát, nâng cao chất lượng đào tạo, giảng dạy là cần thiết, thế nhưng tiêu chuẩn để đánh giá đội ngũ giảng viên đối với các trường nghệ thuật phải khác với các trường KHXH. Giảng viên các trường nghệ thuật có thể ví như những nghệ nhân truyền nghề, do vậy phải dựa trên tiêu chí tài năng, tác phẩm, kinh nghiệm và uy tín nghề nghiệp. “Tôi tin rằng bộ GD-ĐT sẽ có xem xét những tính chất đặc thù của việc đào tạo nghệ thuật và sẽ có những chỉnh sửa cho phù hợp” - ông bổ sung.