Hành trình tuyệt mật của đề thi

Hành trình tuyệt mật của đề thi Quá trình vận chuyển đề thi luôn có sự giám sát của công an. Trong ảnh: các cán bộ chuyển đề thi đến các điểm thi của cụm thi tại một trường ĐH ở TP.HCM - Ảnh: NHƯ HÙNG

Những người tham gia vận chuyển và bảo vệ mang trên vai những áp lực không thể diễn tả nổi. Tại Lâm Đồng, áp lực này càng trĩu nặng do phải đưa đề thi từ Đà Lạt đến huyện trước một ngày và lưu qua đêm ở nhiều điểm khác nhau.

Đà Lạt là nơi tập kết đề thi sau khi in sao nhưng khoảng cách từ Đà Lạt đến các huyện quá xa, không thể đưa đề đến phòng thi kịp giờ nếu chọn phương án vận chuyển đề thi đến điểm thi vào rạng sáng của ngày thi. Vì thế, phương án đưa đề thi đến huyện trước một ngày và lưu qua đêm là phương án tối ưu dẫu có nhiều bất trắc.

Tại Lâm Đồng có 11 điểm thi ở các huyện, phục vụ các thí sinh chỉ thi tốt nghiệp THPT mà không xét tuyển vào đại học. Các điểm thi này cách xa TP Đà Lạt từ 30-300km. Lực lượng bảo vệ phải căng mình ở nơi giữ đề qua đêm để bất trắc không được phép xuất hiện, dẫu chỉ ở mức nguy cơ.

Chuyến xe lặng lẽ

Khi chúng tôi đề nghị với Công an tỉnh Lâm Đồng được tiếp cận, ghi nhận hoạt động bảo vệ và vận chuyển đề thi, thiếu tướng Bùi Văn Sơn, giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng, đồng ý sau khi cân nhắc những nguyên tắc bảo mật trong quá trình vận chuyển.

Phương án để chúng tôi có thể đến gần nhất những người vận chuyển và bảo vệ đề thi qua đêm là chỉ được đi trên chiếc xe dự phòng hộ tống xe chở đề (trên xe có lực lượng bảo vệ), chứng kiến cảnh đưa đề thi vào điểm thi từ trên xe, chỉ được gặp chiến sĩ bảo vệ sau khi hoàn thành nhiệm vụ... Một yêu cầu khác là chúng tôi và các chiến sĩ bảo vệ đề phải chấp nhận sự giám sát của cơ quan an ninh cho đến ngày thi cuối cùng.

Thiếu tướng Bùi Văn Sơn bảo: “Muốn động viên những đóng góp vất vả của anh em lắm nhưng nhiệm vụ bảo mật đề thi là tối thượng. Những ai có liên quan đến đề thi dù ít dù nhiều đều bị giám sát ở một mức độ nhất định, tùy khoảng cách tiếp xúc với đề thi. Không có sự cẩn thận nào là thừa trong nhiệm vụ này”.

Ngày 30-6 là ngày đưa đề thi đến các điểm thi nhưng cho đến rạng sáng chúng tôi cũng không được biết giờ xe chở đề sẽ lên đường và xuất phát từ đâu. Chúng tôi chỉ được biết những thông tin này trước 15 phút. Nơi xe chở đề đậu là một trụ sở hành chính cũ. Từ trụ sở này có thể đi ra nhiều con đường khác.

Khi chúng tôi đến gần điểm xe chở đề xuất phát, có đến ba chiếc xe 16 chỗ chạy qua lại trong khu vực. Những chiếc xe này đều giống nhau, chỉ khác nhau biển số. Một lãnh đạo Công an tỉnh Lâm Đồng giải thích đây là những xe được dùng để tạo mục tiêu giả nếu có đối tượng xấu theo dõi hoạt động vận chuyển đề.

Khi vào sân, nơi xe chở đề đậu, nhân viên an ninh bảo vệ đưa đề thi lên xe dưới sự giám sát của đồng đội. Ba chiếc xe đậu xoay đầu ra hướng đường khiến người từ ngoài nhìn vào không thể biết đâu là xe chở đề do việc đưa đề thi lên xe diễn ra ở phần đuôi xe.

Khi xe được lệnh xuất phát, ba chiếc xe lần lượt nối đuôi nhau đi. Khi đến một ngã tư đường, ba xe chia ra các hướng khác nhau và tiếp tục di chuyển. Trong đó chỉ có một xe thật sự làm nhiệm vụ, còn các xe khác hoạt động giống như đang làm nhiệm vụ.

Ông Trương Minh Đương, phó giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng, thành viên ban chỉ đạo, lý giải vì sao xe làm nhiệm vụ quan trọng nhưng không có xe dẫn đoàn. Ông nói: “Đối với những nhiệm vụ này, càng lặng lẽ càng tốt. Lặng lẽ không có nghĩa là xe làm nhiệm vụ không được bảo vệ, thậm chí được bảo vệ rất nghiêm bằng lực lượng cảnh sát giao thông và hình sự nơi xe đi qua. Sự bảo vệ này người bên ngoài sẽ không thấy được”.

Theo ông Đương, có ba tình huống trên đường được lường trước: xe bị hư dọc đường; xe bị chặn cướp đề hoặc quấy rối tạo tình huống giống cướp đề nhằm gây nhiễu thông tin tạo bất ổn an ninh và gây hoang mang dư luận; xe bị tai nạn.

Tất cả các tình huống này đều có phương án xử lý và được triển khai diễn tập trước. Các phương án đều xử lý tình huống theo hướng không để hành trình bị ngưng lại hoặc chỉ được tạm dừng trong thời gian ngắn nhất.

Đề còn người còn

Việc giữ đề thi THPT quốc gia qua đêm tại 11 điểm thi rải khắp các huyện là điều ẩn chứa nhiều nguy cơ dẫn đến việc lộ đề. Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Mạnh Hùng đã nhận định như vậy trong buổi làm việc với ban chỉ đạo cụm thi tỉnh Lâm Đồng. Nguyên tắc càng tăng điểm lưu giữ đề qua đêm thì càng tăng xác suất xảy ra sự cố.

Ông Hùng chỉ thôi e ngại và đồng ý cho Lâm Đồng tổ chức vận chuyển và lưu đề thi qua đêm khi cụm thi Lâm Đồng đưa ra phương án bảo vệ an ninh cho nơi lưu đề giống với nơi in sao tập trung nằm ở một điểm bí mật thuộc thành phố Đà Lạt.

Ông Trương Minh Đương cho biết lực lượng bảo vệ đề qua đêm hiểu nhiệm vụ của mình theo nghĩa “đề còn người còn”. Ông Đương cho biết thêm ngoài ba vòng bảo vệ cẩn mật bên trong điểm lưu đề qua đêm, đề thi còn được cảnh sát hình sự các huyện bảo vệ bên ngoài. Đây là lực lượng mặc thường phục. Những người vận chuyển đề và bảo vệ đề qua đêm đều bị thu điện thoại và kiểm tra việc mang theo thiết bị ghi âm ghi hình.

Điểm tiếp nhận đề thi xa nhất tỉnh Lâm Đồng nằm ở huyện Cát Tiên. Đây là một phòng nhỏ nằm gần điểm thi. Căn phòng lưu đề được chỉnh lại với hai lớp cửa, sau mỗi lớp cửa là một vòng công an bảo vệ.

Chiến sĩ Nguyễn Tuấn (Công an huyện Cát Tiên) - anh là người bảo vệ vòng ngoài, không tiếp xúc đề thi nên được về đơn vị sau khi hết ca trực cho biết: “Khi nhận nhiệm vụ lo lắm, đêm trước khi đến vị trí bảo vệ đề cứ trăn trở mãi những phương án bảo vệ đề. Mình cứ lo được thao tập như vậy nhưng lỡ đụng chuyện thì xử lý ra sao, sức mình có đủ đảm bảo an toàn cho đề thi không”.

Anh Tuấn cho biết trước khi đi bảo vệ đề thi có báo vợ đơn giản là công tác đột xuất, anh không được nói nhiều hơn về công việc mình sắp làm.

Anh Tuấn bảo mình bảo vệ vòng ngoài cùng cũng dễ thở, đồng đội ở vòng trong mới nghẹt thở với nhiệm vụ. “Một tiếng động nhỏ cũng khiến anh em đang ngồi bật đứng dậy nhìn ngang dọc khắp lượt. Không ai muốn có một mối nguy nào xuất hiện ở lớp cửa tiếp theo. Ở đó là nơi những người giữ đề tạm thời bị “biệt giam” cho đến khi hoàn tất kỳ thi, tức tất cả đề thi được chuyển đến phòng thi”.

Anh Tuấn cười nói tiếp: “Đôi khi nói chuyện vài câu cho anh em đỡ căng thẳng thì nhận được câu trả lời nao lòng rằng: Ngày sao dài như mấy năm vậy”. Anh Tuấn bảo mình ngồi trực ở vòng ngoài cũng căng thẳng không kém, phải đi tuần liên tục, một phần để tăng độ an toàn, một phần để chống buồn ngủ. “Có lần tôi phải báo động đồng đội vì có tiếng động trên mái ngói, kiểm tra kỹ thì ra mèo hoang phá” - anh Tuấn cười.

Không được dừng bất cứ nơi đâu

Anh Đặng Việt (Công an tỉnh Lâm Đồng) là người tham gia áp tải đề thi cho biết trong những nhiệm vụ đặc biệt thì chiến sĩ có thể lái xe nhanh hơn để mau đến đích, nhưng trường hợp này người lái xe luôn chạy đều đặn ở khoảng 50 km/h.

“Chậm quá thì có thể nguy hiểm bởi sự tiếp cận của đối tượng không có nhiệm vụ bảo vệ đề thi, nhanh quá có thể gây tai nạn và khiến xe phải dừng lại. Chúng tôi cố gắng không để xảy ra tình huống khiến xe phải ngừng lại giữa đường dù là chốc lát. Mỗi người mỗi hướng giương mắt từ cabin để cảnh giới cho tài xế. Anh em trên xe ăn bánh mì cho đến khi hoàn tất nhiệm vụ. Ngoài lúc dừng xe giao đề, những người áp tải đề không được dừng ở bất cứ đâu”.

Chuyển đề thi đến Đắk Nông

11g45 trưa 30-6, xe vận chuyển đề thi THPT quốc gia của Trường ĐH Tài chính - marketing do Công an TP.HCM áp tải đã có mặt tại hội đồng thi trung tâm Gia Nghĩa (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông).

Tại sảnh nhà khách, khoảng 10 cán bộ Công an tỉnh Đắk Nông đã có mặt sớm để bảo vệ và làm các thủ tục bàn giao - tiếp nhận đề thi. Theo quan sát, đề thi THPT quốc gia được bọc trong những chiếc túi nilông cỡ lớn, sau đó được chuyển vào bên trong nhà khách. Thủ tục bàn giao và tiếp nhận đề thi diễn ra khoảng 10 phút. Sau đó, xe vận chuyển đề thi tiếp tục lên đường tới hội đồng thi thị trấn Đắk Mil để bàn giao.

Như Tuổi Trẻ thông tin, ngành giáo dục tỉnh Đắk Nông đã hợp đồng in sao đề thi với Trường ĐH Tài chính - marketing tại TP.HCM nên công tác vận chuyển đề thi do Công an TP.HCM áp tải đến tỉnh này.