Đổi mới tuyển sinh theo lộ trình, không tạo cú sốc cho xã hội

Sự kiện: Giáo dục, đào tạo, tuyển sinh, thông tin tuyển sinh, khoa giáo

Ngày 30-10 các trường đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ) kết thúc nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển, khép lại kỳ tuyển sinh năm 2013. PGS.TS Bùi Anh Tuấn, Vụ trưởng Giáo dục đại học (GD ĐH), Phó trưởng Ban chỉ đạo thi, tuyển sinh năm 2013 của Bộ GD và ĐT đã có cuộc trao đổi về đổi mới thi, tuyển sinh đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD và ĐT.

Tuyển sinh 2013: Nhiều trường đại học, cao đẳng thiếu chỉ tiêu

Đến hết ngày 30-10, các trường mới chính thức hoàn tất công tác tuyển sinh. Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa nhận được hết báo cáo của các trường nên chưa có được những đánh giá đầy đủ, cụ thể và chi tiết về mùa tuyển sinh năm nay. Tuy nhiên, qua quan sát, làm việc với nhiều trường, tôi có thể nhận định, năm 2013, các trường ĐH tuyển sinh khả thi hơn năm 2012 với nhiều trường CĐ khó khăn, tỷ lệ thí sinh nhập học thấp

Kết thúc kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng 2013

Vấn đề tuyển sinh của các trường ngoài công lập (NCL) vốn là tâm điểm chú ý của những năm trước thì năm nay cũng đã có những chuyển biến nhất định nhưng vẫn có sự phân hóa. Đối với những trường đã có truyền thống như: ĐH Công nghệ TP Hồ Chí Minh, ĐH Duy Tân Đà Nẵng, ĐH Thăng Long Hà Nội… thì tình hình tuyển sinh khả quan. Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường tình hình tuyển sinh của năm nay dù có khá hơn các năm trước nhưng số lượng thí sinh đăng ký và nhập học rất ít.

Do đâu các trường khó tuyển sinh?

Xét dưới góc độ khối ngành đào tạo, sơ bộ kết quả tuyển sinh năm 2013 cho thấy những ngành thuộc lĩnh vực kinh tế, quản trị kinh doanh, tài chính, ngân hàng, kế toán không còn hấp dẫn như những năm trước; trong khi đó, số lượng thí sinh vào ngành công nghệ, kỹ thuật có chiều hướng tăng
PV: Như ông vừa trao đổi thì tuyển sinh CĐ có phần khó khăn. Có ý kiến cho rằng việc các trường CĐ tuyển sinh khó khăn do quy định của thông tư 55/2012/TT-BGDĐT (Thông tư 55) quy định về đào tạo liên thông làm khó các trường. Ông nghĩ sao về về quan điểm trên?

Thông tư 55 quy định về tuyển sinh và đào tạo liên thông trình độ CĐ, ĐH; Đưa đào tạo liên thông về đúng bản chất, không biến thành một hình thức đào tạo. Thực chất đó là việc bảo lưu kết quả học tập ở giai đoạn trước để giúp người học học tiếp ở trình độ cao hơn. Thông tư 55 đã góp phần chấn chỉnh lại đào tạo liên thông, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, trả lại giá trị đích thực cho người học.

Nếu như ai đó cho rằng do Thông tư 55 mà trường không tuyển sinh được thì cần xem xét, nhìn lại lại sứ mệnh của các trường CĐ. Tôi nghĩ sự tồn tại và phát triển của các trường CĐ chắc chắn không phải là để đáp ứng nhu cầu liên thông.

Việc các trường CĐ gặp khó khăn trong công tác tuyển sinh là vấn đề mà chúng ta cần tìm hiểu, để làm rõ nguyên nhân. Trong đó có nguyên nhân từ phía thị trường lao động, người sử dụng lao động.

Nếu các nhà tuyển dụng chỉ cần tuyển những người tốt nghiệp ĐH thì rõ ràng những người tốt nghiệp CĐ sẽ không có cơ hội tìm việc và kết quả là ai cũng chỉ muốn vào các trường đại học, gây sức ép lớn cho đào tạo ĐH.

Qua khảo sát ở khu công nghiệp Bắc Thăng Long và ở Thái Nguyên, thì thấy rằng một số doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã tuyển những lao động chỉ yêu cầu tốt nghiệp THPT và chỉ đào tạo qua một khóa ngắn hạn và vào làm việc luôn với mức lương khá hấp dẫn. Đây cũng là xu hướng trong thu hút và sử dụng lao động mà chúng ta cũng cần quan tâm để có định hướng phát triển đào tạo phù hợp.

**Thiếu nặng chỉ tiêu, ĐH CĐ ngoài công lập rơi vào bi đát

Câu chuyện tuyển sinh của các trường NCL vẫn luôn thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội vì một số trường vẫn gặp khó khăn trong tuyển sinh. Phải chăng những điểm mới trong quy định về tuyển sinh của Bộ GD và ĐT chưa phát huy tác dụng?

Kết quả kỳ thi tuyển sinh năm 2013 cho thấy số thí sinh có điểm thi 3 môn trên điểm sàn khá lớn, dư so với tổng chỉ tiêu tuyển sinh đăng ký của các trường ĐH, CĐ. Hay nói cách khác, nguồn tuyển năm 2013 của các trường dồi dào hơn năm 2012.

Mặc dầu vậy, vẫn có nhiều trường ĐH không tuyển được. Trong bối cảnh này, tôi cho rằng những trường này cần phải nhìn nhận lại, xem xét đánh giá khách quan nguyên nhân của vấn đề này.

Kết quả tuyển sinh ĐH, CĐ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: uy tính, danh tiếng, truyền thống của nhà trường; số lượng, chất lượng, kinh nghiệm của đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý; cơ sở vật chất, điều kiện học tập và sinh hoạt, môi trường sư phạm; vị trí địa lý của nhà trường,v.v. Người dân đã tin tưởng gửi con em vào trường học tập và họ luôn mong muốn ngôi trường đó phải là nơi có môi trường sư phạm tốt nhất.

Thời gian qua có nhiều trường ở địa phương, trường NCL vẫn tuyển sinh tốt và được người học đánh giá cao. Nhiều trường sau một thời gian khó khăn đã đoàn kết lại để chung tay đổi mới, xây dựng và phát triển trường. Thí dụ Trường ĐH Văn Hiến (TP Hồ Chí Minh) đã từng bị đình chỉ tuyển sinh, năm nay đã có những thay đổi được người học và xã hội thừa nhận và đã có những dấu hiệu chuyển biến tốt.

Nhưng cũng đáng buồn là bên cạnh những trường tốt, cá biệt vẫn còn một số trường đã không đảm bảo được môi trường sư phạm, mâu thuẫn nội bộ kéo dài, không quan tâm đến đầu tư cơ sở vật chất và phát triển đội ngũ giảng viên, v.v, chắc chắn rằng phụ huynh không thể yên tâm khi gửi con em họ đến học ở trường đó được.

**Đóng sổ tuyển sinh ngoài công lập 2013: ĐH cười, CĐ khóc..

Trong mùa tuyển sinh năm 2013, một số trường khối văn hóa-nghệ thuật được triển khai phương án tuyển sinh riêng. Một số trường NCL cũng xây dựng phương án tuyển sinh riêng trình bộ xem xét nhưng chưa được thông qua. Phải chăng đang có sự khập khiễng trong tuyển sinh?

Theo đề nghị của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho phép 10 trường thuộc khối văn hóa nghệ thuật được tuyển sinh riêng. Nhìn chung kết quả công tác tuyển sinh năm nay đối với 10 trường này là khả quan. Các trường cũng đánh giá tốt về cơ chế đổi mới tuyển sinh của Bộ đối với khối ngành này. Năm tới, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch dự kiến đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép mở rộng phương thức tuyển sinh tới những trường khác trong khối nghệ thuật.

Trước tuyển sinh, một số trường NCL cũng có đề án báo cáo Bộ xin được tuyển sinh riêng. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổng hợp phương án tuyển sinh của những trường này đưa lên diễn đàn của Báo Giáo dục & Thời đại để lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân. Nhìn chung còn nhiều ý kiến trái chiều về đề án này.

Một số trường đề xuất nếu mùa tuyển sinh 2013 vừa rồi không bảo đảm tuyển đủ chỉ tiêu thì đề nghị Bộ cho phép tuyển sinh vào mùa xuân đầu năm 2014. Hiện nay, Bộ đang xem xét, nghiên cứu đề xuất này.

Đối mới tuyển sinh đại học, cao đẳng

Công tác thi, tuyển sinh năm 2013 dường như đã khép lại nhưng vẫn còn một vài băn khoăn, trăn trở. Trong khi đó, Hội nghị T.Ư 8, Ban chấp hành T.Ư khóa XI xác định việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.Vậy việc đổi mới thi, tuyển sinh ĐH, CĐ thời gian tới sẽ như thế nào, thưa ông?

Đề án đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá, thi là khâu đột phá. Trong đó có thi tuyển sinh đại học.

Cần tiếp tục nghiên cứu đổi mới thi tuyển sinh, chắc chắn rằng không thể chờ đổi mới chương trình, sách khoa phổ thông xong chúng ta mới đổi mới thi tuyển sinh đại học. Tuy nhiên, đổi mới phải đảm bảo không tạo ra cú sốc cho xã hội.

Trân trọng cảm ơn ông!

Theo Xuân Kì, báo Nhân dân